ਨੇ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੇ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੀ ਸੁਕਰਾਤ ਨੂੰ ਚਿਤਰਿਆ ਹੈ। ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ੱਕ ਪਲੈਟੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਲੇਖਕ ਹੈ।

ਸੁਕਰਾਤ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜੇ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਪਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਰਸਤਾ ਹੈ ਚਿੰਤਨ ਦੀ 'ਸੁਕਰਾਤੀ ਵਿਧੀ' ਜਿਸਦੀ ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਤੇ ਹੋਂਦ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਏਂਗਲਜ਼ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਵਿਰੋਧ-ਵਿਕਾਸੀ ਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਪੁਰਾਤਨ ਅੰਸ਼ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਸੁਕਰਾਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਦਰਸ਼ਨ ਇਕਪਾਸੜ ਪ੍ਰਵਚਨ ਸੀ। ਕੋਈ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਆਪਣੀਆਂ ਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਧਾਰਮਿਕ ਜਾਂ ਵਿਹਾਰਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਅਨੁਯਾਈਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਅਨੁਯਾਈ ਉਸਦੀਆਂ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਵੀ ਕਰਦੇ ਸਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦ੍ਰਿੜ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ੋਰ ਵੀ ਲਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਸਾਰਾ ਵਤੀਰਾ ਧਾਰਮਿਕਤਾ ਵਾਂਗ ਸੀ। ਸੁਕਰਾਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਸਾਰਾ ਚਿੰਤਨ ਕੁਝ ਕੁ ਅੰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਆਦਰਸ਼ਵਾਦੀ ਰੁਝਾਨ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਬਹੁਤੇ ਚਿੰਤਕ ਮਨੁੱਖ ਤੇ ਉਸਦੇ ਦਾਇਰੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਕ ਜੀਵਨ-ਵਿਹਾਰ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵਡੇਰੇ ਮੰਤਵ ਵਾਲਾ ਸਮਝਦੇ ਸਨ ਤੇ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਇਸ ਮੰਤਵ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਦਾ ਕਾਰਕ ਮਾਤਰ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਸੁਕਰਾਤ ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਸਮਾਂਤਰ ਕਾਟਵੀਂ ਦਰਸ਼ਨ ਵਿਧੀ ਈਜਾਦ ਕੀਤੀ। ਚਿੰਤਨ ਦੀ ਇਸ ਵਿਧੀ ਨੂੰ 'ਸੁਕਰਾਤੀ ਵਿਧੀ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੁਕਰਾਤ ਉੱਪਰ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਾ ਹੋਵੇ ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਉਸਨੇ ਬੜੀ ਚੇਤਨਾ ਨਾਲ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨੂੰ ਇਸ ਵਹਾਅ ਵਿਚ ਵਹਿ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਚਾਈ ਰੱਖਿਆ। ਉਸਨੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਨਿਰਮਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਘੋਖਿਆ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਸਵਾਲ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਪੀੜ੍ਹੀਓ-ਪੀੜ੍ਹੀ ਮਿਲਦੀਆਂ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਦੀ ਵਿਧੀ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਸੁਕਰਾਤ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਧੀ ਨਾਲ ਗਿਆਨ-ਜਿਗਿਆਸੂ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਰਟੰਡ ਰਸਲ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ-

          ਸੁਕਰਾਤ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਵਿਚ ਐਸੇ ਤੱਤ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਇਸਦੇ ਸਭਤੋਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਆਧਾਰ ਵਿਚ ਦੁਵੱਲੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਆਪੇ ਨੂੰ ਜਾਨਣ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਦੁਨੀਆ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੋਣ         ਦਾ ਵਿਚਾਰ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਉਹ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਆਪਸ ਵਿਚ ਦੁਵੱਲੇ