ਫਰਿਆਦ ਕੀਹਦੇ ਕੋਲ ਕਰੇ

ਬੋਤਾਲ ਬੋਲਿਆ-ਰਾਜਾ ਵਿਕਰਮ ! ਚਿਤਰਕੂਟ ਨਾਂ ਦਾ ਇਕ ਨਗਰ ਹੈ। ਉਥੋਂ ਦਾ ਰਾਜਾ ਰੂਪਦੱਤ ਇਕ ਦਿਨ ਇਕੱਲਾ ਆਪਣੇ ਘੋੜੇ 'ਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋ ਕੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਲਈ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਭਟਕ ਕੇ ਸੰਘਣੇ ਜੰਗਲ 'ਚ ਚਲਾ ਗਿਆ । ਉਥੇ ਜਾ ਕੇ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਇਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਤਲਾਬ ਦੇ ਕੋਲ ਵੱਡੇ- ਵੱਡੇ ਦਰਖ਼ਤ ਹਨ । ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਦਰਖ਼ਤਾਂ ਦੀ ਛਾਂ ਸੀ । ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਪਸੀਨਾ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਉਹ ਘੋੜੇ ਤੋਂ ਉਤਰ ਕੇ ਦਰਖ਼ਤਾਂ ਦੀ ਛਾਂ ਹੇਠ ਪੈ ਗਿਆ। ਉਹ ਅਜੇ ਲੇਟਿਆ ਹੀ ਸੀ ਕਿ ਏਨੇ ਨੂੰ ਰਿਸ਼ੀ ਦੀ ਇਕ ਕੰਨਿਆ ਉਥੇ ਆ ਗਈ ਤੇ ਉਹਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਉਹਦੇ 'ਤੇ ਮੋਹਿਤ ਹੋ ਗਈ। ਕੁਝ ਚਿਰ ਬਾਅਦ ਰਿਸ਼ੀ ਵੀ ਉਥੇ ਆ ਗਿਆ। ਰਾਜੇ ਨੇ ਰਿਸ਼ੀ ਨੂੰ ਹੱਥ ਜੋੜ ਕੇ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕੀਤਾ। ਰਿਸ਼ੀ ਨੇ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦੇ ਕੇ ਪੁੱਛਿਆ-“ਇਥੇ ਕਿੰਜ ਆਇਆਂ ?"ਰਾਜੇ ਨੇ ਆਖਿਆ-"ਮਹਾਰਾਜ ! ਮੈਂ ਸ਼ਿਕਾਰ ਖੇਡਣ ਆਇਆ ਸਾਂ।“

ਇਹ ਗੱਲ ਸੁਣ ਕੇ ਰਿਸ਼ੀ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋਇਆ ਤੇ ਬੋਲਿਆ-"ਬੱਚਾ ਕੀ ਮੰਗਦਾ ਏਂ। ਰਾਜੇ ਨੇ ਆਖਿਆ-"ਮਹਾਰਾਜ ਆਪਣੀ ਧੀ ਮੈਨੂੰ ਦੇ ਦਿਉ।"

ਰਿਸ਼ੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਧੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਰਾਜੇ ਨਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਹੁਣ ਰਾਜਾ ਤੇ ਰਾਣੀ ਦੋਵੇਂ ਘੋੜੇ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਤੁਰ ਪਏ । ਰਸਤੇ 'ਚ ਧੁੱਪ ਕਾਰਨ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ ਕੇ ਉਹ ਇਕ ਦਰਖ਼ਤ ਹੇਠਾਂ ਸੌਂ ਗਏ। ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਇਕ ਰਾਖਸ਼ਸ਼ ਉਥੇ ਆਇਆ ਤੇ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ-"ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਖਾ ਜਾਵਾਂਗਾ।" ਰਾਜੇ ਨੇ ਆਖਿਆ-"ਆਖ਼ਿਰ ਤੂੰ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕੀ ਏਂ ? ਮੇਰੀ ਪਤਨੀ ਨੇ ਤੇਰਾ ਕੀ ਵਿਗਾੜਿਆ ਹੈ ?"

ਰਾਖਸ਼ਸ਼ ਨੇ ਆਖਿਆ-"ਜਾਂ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਸੱਤ ਸਾਲ ਦਾ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਚਾਹੀਦਾ ਏ ਜਾਂ ਤੇਰੀ ਪਤਨੀ।"

ਰਾਜੇ ਨੇ ਆਖਿਆ ਕਿ ਤੂੰ ਚਾਰ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਮੇਰੇ ਰਾਜ 'ਚ ਆ ਜਾਵੀਂ। ਮੈਂ ਸੱਤ ਸਾਲ ਦਾ ਮੁੰਡਾ ਦੇ ਦਿਆਂਗਾ । ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਰਾਖਸ਼ਸ਼ ਅਤੇ ਰਾਜਾ