maan bolee manakhee vikaas ate sabhiaachaar dee jarrh

maan bolee de sabandh vich vee ih tath solhaan aane sach hai ki jis rukh deean jarrhaan jineean ddoongheean honageean onaa hee uh jhakharraantoofaanaan daa saahamanaa karan de samarath hundaa hai| fanabasap;duneea bhar de mahaan lekhakaan, sikhiaashaasatareean, vidavaanaan te vigiaaneean ne is tath noo aapane tajarabiaan raaheen bolaan te likhataan vich pesh keetaa hai| rasool hamazaatov noo chaahe duneea bhar deean bahut saareean bhaashaavaan vee aaundeean san par us noo aapanee maan bolee falasatuo;avaarafarasatuo; vich gal karanaa hee pasand see| uh aapanee rachanaa falasatuo;meraa daagisataanafarasatuo; vich ih vee dasadaa hai ki uthe je kise noo gaalh denee hove taan ih kihaa jaandaa hai ki faladatuo;jaah tainoo aapanee maan bolee bhul jaae|faradatuo; yoonaisako ne 1968 vich ik riporatt farasatuo;ch ih adhiain pesh keetaa ki faladatuo;maatabhaashaa dee sikhiaa lee varaton jinee door tak sanbhav ho sake onee door tak keetee jaave|faradatuo; afareekee lekhak nagoogee vaa thiongo daa kathan hai ki faladatuo;jekar tuhaanoo sansaar deean saareean bhaashaavaan aaundeean han par tuhaanoo aapanee maanbolee jaan aapane sabhiaachaar dee bhaashaa naheen aaundee taan is noo gulaamee kahinde han|faradatuo;duneea bhar vich angarezee bhaashaa sikhaaun te aaee.ee.ail.ttee.ais eeolatthashadaa sanchaalan karan vaalee ingalaindd dee sansathaa falasatuo;brittis kauansalafarasatuo; dee prakaashit kitaab roopee riporatt falasatuo;ingalish lainguej aindd meeddeeam aaf insattarakashan in besik aijookeshanafarasatuo; vises ahimeeat rakhadee hai jis vich khojakarataa jauahan sinpasan ne ih saaf jikar keetaa hai ki faladatuo;jekar vikaasasheel mulak daa bachaa angarezee dee bajaae aapanee maan bolee vich parrhadaa hai taan uh vadhere vadheea tareeke naal giaan haasal karadaa hai te uh akaadamik tauar farasatuo;te safalataa praapat karan de naalanaal aarathik te samaajik tauar farasatuo;te vee faaeide vich rahindaa hai|faradatuo;kise vee kauam de lee saahit ate fanabasap;sabhiaachaar sanbhaal lee maan bolee fanabasap;ik ahim bhoomikaa nibhaaundee hai| sabhiaachaar samaaj dee pachhaan banaaun vich maanbolee fa39;te aadhaarit hundaa hai| ise karake saahit noo samaaj daa seesaa darapana maniaa jaandaa hai| hor boleean vaang panjaabee maanbolee daa aapanaa lamaa itihaas hai| guramukhee paintee akharee varanamaalaa dee singaar banee| ih maan vaalee gal hai ki panjaabee bhaasaa likhan lee is kol vadh dhuneean han, vianjan han| doojeean bhaasaavaan noo uchaaran dee samarathaa ate likhan dee kalaa hai|ddaa. aimais randhaavaa aapane lekh fa39;mainoo panjaabee kiaun changee lagadee haifa39; vich likhade han ki jiven panjaaban noo salavaarakameej sohandee, even hee panjaabee noo guramukhee lipee| kine sohane lagade han guramukhee de golamol akhar jiven motee larree vich proe hon| ih maniaa giaa hai ki maanbolee dee jinee mehatataa noo samajhiaa jaave, changaa hai| maanbolee manakh de virase te viraasat dee ttakasaal hundee hai| ise lee kihaa jaandaa hai ki maatabhaasaa vichaaraan dee chaalak hai te sansakaaraan dee janam daatee| gurabakhas singh preetalarree likhade han ki manakh enaa aapanee maan daa bachaa naheen jinaa aapanee maanbolee daa hundaa hai| jinee khoobasooratee te sdat naal manakh aapane dil dee gal, bhaavanaavaan te kalapanaa aapanee maanbolee raaheen pragatt kar sakadaa hai, doojee kise hor bhaasaa vich naheen| bache noo bachapan fa39;ch loree denee us dee maanbolee kaav roopee kavitaa hundee hai| maanbolee sikhan dee surooaat bache dee maan, us de paalanaposn ate chauagirade deean prasathiteean raaheen hundee hai| ise lee harek viakatee lee us dee moolabhaasaa uhadee maan dee bolee hundee hai| je loreean naa hundeean taan duneea fa39;ch saaeid dooje geet vee naa hunde| is lee maavaan pahileean kavatareean hundeean han|fanabasap;is lee bache dee pahilee musakaan ate manakh daa aakhree hanjhoo, maanbolee daa geet hundaa| fa39;meraa daagisataanafa39; pusatak fa39;ch rasool hamajaatov maanbolee baare bahut jor dendaa hai fatuott;alaa kare, tere bache us bolee ton vaanjhe rahin, jiharree unhaan dee maan boladee hai|fatuott; is ton vaddee badaasees hor koee naheen| bhaasaa dee muhaarat baare uh likhadaa hai ki bachaa bolan taan dotin saal daa lag jaandaa hai parantoo manakh noo bhaasaa sikhan lee satth saal lag jaande han| bhaav bhaasaa dee sbadaskatee noo jaananaa bahut jrooree hai| maanbolee te maan dee mahimaa inj vee kahee jaa sakadee hai ki jiharraa manakh aapanee maan dee chintaa naheen karadaa, uh begaanee aauarat dee chintaa vee naheen kar sakegaa| ttaamas ddevis daa kahinaa hai ki maanbolee hirade noo utejit karadee hai| maanbolee man noo drirrh banaaundee hai| maanbolee aatamaa noo sdh rakhadee hai|fanabasap;baabaa freed fanabasap;duaaraa aapanee bolee vich rachanaa karanaa unhaan duaaraa maanbolee naal pragattaaeaa piaar hee hai| guroo naanak dev jee ne vee aapane samiaan dee sarakaaree bhaasaa faarasee dee bajaae lokaan dee aam bolachaal dee bolee panjaabee vich baanee rachee| unhaan ne lokaan noo faarasee noo baaharalee bolee aakhadiaan likhiaaghar ghar meea sabhanaa jeea bolee avar tumaaree||aj de samen vich vee bhaasaa khoj naal sabandhit sansathaavaan deean maan bolee naal sabandhit sansathaavaan deean khojaan te saravekhanaan deean riporattaan ne vee maan bolee dee mehatataa noo sidh keetaa hai| maan bolee vich mudtalee sikhiaa praapat karan vaalaa vidiaarathee hee hor bhaasaavaan daa giaana us dee sbadaavalee, viaakaran aad noo changee tarhaan fanabasap;samajh sakadaa hai| maan bolee vich praapat giaan noo bachaa behatar dtang naal samajh sakadaa hai| is tarhaan us daa aatamavisvaas vee vadheea baniaa rahindaa hai te us dee vise farasatuo;te pakarr vee majaboot hundee hai| is lee saanoo fanabasap;aapanee maanbolee utashaahit karan lorr hai|