پنجابی محاورے۔

گانے دے تھاں هُن مدن دے کنّاں وِّچ ِاهو اُروسی نام گُوںج رِها سی, جِس نال نال هی اّج توں کای سال پهِلاں پڑھی هوای کالی-داس دی رچِت 'اُروسی' آپنیآں اُه سکھیآں 'سهِںجنِآں' اتے 'چِترلےکھا' سمےت آکاس وِّچ اُّڈدی اُس نُوں دِکھاای دےن لّگی۔

کُڑیآں نُوں وی سِکھال چھّڈِآ ای پای پِاُ دی گّل نا منِّآں کرو ? کھَورے پںجاه واری توا دھرن نُوں آکھ چُّکا واں, کنّاں مُّڈھ مار چھّڈدیآں نے۔"

کهِںدے نے اُس نے سامراج باهی وِرُّدھ بڑی سکھت تکریر کیتی سی۔ پر مےرے آدمیآں نے وی اُس دی تکریر دے اُه مُوںه توڑ جواب دِّتے کِ کنّاں نُوں هّتھ لوا کے چھّڈِآ۔

پُلس بھاوےں دِن چڑھدے توں پهِلاں پهِلاں هی سِآماں دے گھر چوں ساریآں چیجاں ٹاںگے وِّچ بھر کے لَے گای سی, پھِر وی گلی مهّلے وِّچ کھبر هونوں نا رهِ سکی تے دُوجے دِن سارے مهّلے وِّچ کنّاں گھُرکیآں سُرُو هو گایآں ۔ کِسے نے کِها, ''اُس دے گھروں ٹاںگِآں دے ٹاںگے چوری دا مال پُلس لَے گای" "کِسے نے گّڈِآں دے گّڈے" ''تے کِسے نے ٹرّکاں دے ٹرّک" بنا دھرے۔

لوکیں کهِںدے نواب کھان دی آکڑ بھّج گای اے تے هُن ساه دا کاما رهِن نُوں پھِردا هَے, پر اُه بی نهیں سُ رّکھدے ۔ سریکنیآں سُنا سُنا کے کنّاں اُّتے ماردیآں سن۔

نواب نے سارِآں جّٹاں نُوں کِها, کِ مےری تھوڑی جاں ساری جمین رهِن جاں بَے کر لوو پر هر کِسے کنّاں اُّتے هّتھ دھرے, اَوڑک بڑِآں بھاراں تولاں نال بهاول جمین لَےن نُوں تِآر هويا ۔

گاهک بھاوےں کاپھی جِآدا آاُںدے سن تسویراں نُوں وےکھ کے کھریدن دی ریجھ وی کایآں اںدر جاگ اُّٹھدی سی, پر جِاُں هی کیمت والے هِّسے اُّتے اُنھاں دی نجر پَےںدی, کنّ ولھےٹ کے کھِسکن دی کردے۔

مےرے کھمیر نُوں ِاسک دی, هُسن دے نال پِآر کِاُں ? کنّ ولےٹ کے تُرن دی, دِّتیآں نال کھلھار کِاُں ?

سامُو ساه- هَےں هَےں, سُکھ تے هَے ? کی انرتھ هو گِآ ?
بھگتُو (ساه دا مِّتر)- اجے هو کُجھ نهیں گِآ, پر جے تُسیں اےسے ترھاں کنّ ولھےٹ کے سُّتے رهے, تد هو جرُور جااےگا, تے پھےر اّگا پِّچھا نهیں جے سُّجھنا۔

اُڈیک وِّچ مےرے کنّ وّج رهے سن ۔ مَےنُوں مُڑ مُڑ ِاهو جاپدا کِ کِسے نے ساڈا کُںڈا کھڑکايا هَے پر پھِر کوای آواج نا آںدی۔

تُساں اُس دا چںگا مَوکے سِر کنّ مروڑِآ نهیں تاں ِاه کںم مُسکل نال هی سِرے چڑھنا سی۔

روکو آپنی سّس نُوں بهُت تںگ کردی تے جِس وےلے وی بولدی کبول هی بولدی۔ گُلاب, اُس دے گھر والا, جے کدی اُس نال ناراج هُںدا تاں اُه پَےراں تے پانی نا پَےن دِںدی, کدی کدی جدوں اُه دا داا لّگدا, تاں اُسدے اجِهے کنّ بھردی کِ پُّتر وی آپنی ماں دے بُڈھےپے تے گھّٹ نجر نُوں نپھرت کرن لّگ جاںدا۔