پنجابی محاورے۔

ماای, ِاه اُه دُّکھ آ, جِهدا مُّڈھ کوای نهیں, سِرا کوای نهیں, دوا کوای نهیں تے مردی نُوں راه وی کوای نهیں۔

اُّتھوں دے کمےٹیآں والے بهُت چںگے کںم کردے هن۔ پںجے اُںگلاں کِتے بھی برابر نهیں, پر تاں بھی اُّتھوں (ےُورپ) تے ِاّتھوں (بھارت) دا کوای مُکابلا نهیں۔

باپُو نے مےرے پِاُ نال, تَےنُوں پتا اے نا, اُس دے مردِآں تّک ساںجھ نِباهی سی, تے اسیں جدوں تیک باپُو دا دم اے, ِاهناں نالوں نِّکھڑ نهیں سکدے ۔ باکی رهی ماں دی گّل, اُه وِچاری تاں هُن کای دِن دی پراهُنی اے ۔ کھبرے تُهاڈے, گھر اّپڑدِآں تّک هی دم توڑ دےوے۔

نهیں ساکی دی کَےڑی اّکھ دی چِںتا: جدوں مهِپھل 'چ اپنايا گِآ هاں۔

مَےں تے کُڑِآں دے گھر تیک جان والا آدمی هاں, تُوں ِانھاں بهانِآں نال مَےنُوں ٹال نهیں سکدا۔ چّل مَےں تےرے نال چلدا هاں تے اُس پاسوں ِاه گّل مَےنُوں پُچھا۔

نِّمےں دے پِآر وِّچ پِگھلے هواے کُولے لپھج هُن تیک مےرے من تے سرک رهے نے۔

اُس دی بھَےن آکھدی سی, 'تےرا کُڑم چهُوں بںدِآں وِّچ بهِن والا هَے ۔ تَےنُوں اُس دے برابر دا هو کے تِڑنا چاهیدا هَے ۔ جے تُوں کھرچ وّلوں جھِسی وّٹی, تاں اُس دی بےجتی هووےگی, تے مےرا نّک تاں پهِلاں هی وّڈھِآ جاِاگا ۔" مجبُورن وِچارے نُوں بھَےن دا نّک رّکھن دی کھاتر آپنا کُوںڈا کروانا پِآ ۔ وِآه هو گِآ, پر سردار هوراں نُوں ساه دا ناواں دےکھ کے کھان پین بھُّل گِآ۔

جے سّس سهُرا نُوںه نُوں دھی سمجھن تے اُه اُنھاں نُوں ماپے جانے تاں ٹّبراں وِّچ نِّت دی کُڑ کُڑ تے دُپھےڑ, جو اّج کّلھ وےکھن وِّچ آاُںدی اے, بهُت هّد تیک دُور هو جااے۔

بابُو رام سرن نے اچلا نُوں وّکھرا مکان لَے دِّتا سی کِاُںک اُس دی بھَےن پّکی هِںدُو سی پر اچلا برهمُو سماجی پِتا دی لڑکی اے تے آپ وی چھُوت-چھات اتے دےوی دےوتِآں نُوں نهیں منّدی۔ اُس نے کوای گّل وی نهیں سی لُکااُنی تے اُس دے اَےاُں کرن نال کِنّا کُپّت کھڑا هو جانا سی۔

سُرےس دی بھُوآ نے کِها کِ کِسے دا دُّکھ کسٹ, کِسے تے پای آپھت جاں بِپتا سُرےس پاسوں نهیں سهاری جاںدی, آپنی جان دی آس لاه کے اُه دُوجے دی بِپتا وِّچ کُّد پَےںدا هَے ۔

اُه تے کےول کُّتے لانے جاندا هَے۔ آپنے نُکس وےکھدا نهیں۔ آپ کهی جِهے نا, کِسے نُوں چگھنوں رهے نا۔

مَےں اُس نُوں کُّتے دے ٹھیکرے پانی پِلا کے چھّڈنا هَے۔ اُس نُوں پتا لّگےگا کِ اُس نے آوا کِس نال لايا هَے۔