پنجابی محاورے۔

اّج کِّتھے هَے ساڈی ِانسانیات, جد کِ بھارت ماں دے سپُوتاں نُوں جنانیآں دیآں چھاتیآں کّٹ کّٹ کے هار پرودِآں تّک وےکھِآ گِآ۔ تے کِّتھے کھںبھ لا کے اُّڈ گای ساڈی کَومی اےکتا, جد کِ سدیآں تے پُستاں توں پایآں هوایآں ویراں دیآں گلوکڑیآں, چھُرے تے کِرپاناں بن کے ِاّک دُوجے دے گلِآں وِّچ جا لِپٹیآں۔

دِناں وِّچ هی ملُوم هُںدا اے تُهاڈی کلم نُوں کھںبھ لّگ گاے نے۔ اُس دِن تُهاڈا بھاایچارک سُدھار والا لےکھ پڑھ کے تاں اےهو دِل کیتا کِ تُهاڈا هّتھ چُںم لواں۔ اےڈی اُّچ کھِآلی ? ِاتنا پُر درد لهِجا ?

اَےتکی راِا ساهِب دے بهُت کھںبھ جھڑ چُّکے سن۔ اّگے ورگی تےجی تراری اُهناں وِّچ نهیں سی ۔ جرا ٹھںڈھے هو کے بولے, ''تاں کیه چاهُںدے اَو تُسیں ?"

اُّچی جات دا هںکار کر کر آکڑن والے ! اُتوں تُوںبڑی دے واںگ وِچوں جهِر دے پےالے ! ویراں نال تِنکا توڑ, جھُّگا چَوڑ جاواںگا, کھںبھ کھُهاِا کے نادان, چوگا کَون پاوےگا۔ 

رااے ساهِب نُوں اےه سُن کے وی بڑی کھُسی هوای کِ اُس دے بھّجے هواے سامُو, دیدے, ماتا دین اتے میر گُل نے کھُوب دلےر هو کے سںکر دی تکریر دا کھںڈن کیتا تے اُس دے اسر نُوں لوکاں دے دِلاں توں دھو سُّٹِآ۔

جڑھی تےل کِاُں آپنی دے رهے هو ? کُجھ نهیں سرنا گھر دی لڑاای دے وِچ, کھںڈ کھاِا کے اںت نُوں وسنا جے, دوهاں اےسے کھُدا دی کھُداای دے وِچ۔

تُوں تے بس آپنی وّلوں اےنا هی سوچ چھڈِآ هونا اے کِ پںجاه رُپاے ترّکی تے سَو رُپِآ ِانام لَے کے تُوں بڑی مّل مار لای اے, پر اےنی گّل تےری کھوپری وِّچ نا آای کِ تُوں اُس بُّڈھے کھےڈُو نُوں جُو لّکھ رُپاے دی چیج دِوا آيا هَےں...

اکل کهے تُوں چھّڈ نی, جھُوٹھی وڈِآای, تَےنُوں پَےدا کر رهی مےری داناای ۔ کھوتے دے گل لال دی مَےں پرکھ سِکھاواں, مُورکھ کھوه رُلاایاَوں ساںبھی داناواں۔

نهیں جی, تُسیں ناراج نا هونا ۔ اُه مےرا نَوکر پُورا اُّلُو اے ۔ مَےں اُس دی کھبر لواںگا ۔ تُسیں...تُسیں ... جاندے اَو نا اےنھاں پُوربیآں نُوں, نِرے کھوتے دے کھُر هُںدے نے۔

هجاراں بادساه هواے هن جِنھاں دا اُّکا هی کھوج کھُرا پُّٹِآ جا چُکا هَے۔

آپنے مِّتر نُوں کھبر کیتی نا کیتی ِاّکو ای گّل اے ۔ هُن رُپےا وی کُجھ نهیں کھوه سکدا (بھاوےں مےرا مِّتر رُوپےا لَے آوےگا) کِاُںک مِآد پُگ چُّکی اے۔

اُس دی ماں نے جِس ترھاں اُهناں آياں نُوں توڑ کے جواب دِّتا سی, تے جِس ترھاں اُه بھرے پیتے اںدروں نِکلے سن, نسیم دا دِل کهِ رِها سی کِ ِاهناں نے هُن کھَےر نهیں گُجارنی کھبرے کی نویں مُسیبت کھڑی کر دےن۔