اکلمںد هںس

ِاّک بهُت وّڈا وِشال رُّکھ سی ۔ اُس تے درجناں هںس رهِںدے سن ۔ اُنھاں وِّچ ِاّک بهُت سِآنا هںس سی, سُوجھوان اتے بهُت دُوردرشی ۔ سبھ اُسنُوں ِاّجت نال ‘تايا’ کهِکے بُلااُںدے سن۔ ِاّک دِن اُسنے ِاّک چھوٹی–جِهی وےل نُوں رُّکھ دے تنے تے بهُت هےٹھاں چِںمڑِآ پايا۔ تااے نے دُوجے هںساں نُوں سّد کے کِها “وےکھو, ِاس وےل نُوں نشٹ کر دےوو۔ ِاّک دِن ِاه وےل سانُوں سارِآں نُوں مَوت دے مُوںه وِّچ لَے جاوےگی ۔”

ِاّک جوان هںس هّسدے هواے بولِآ “تايا, ِاه چھوٹی–جِهی وےل سانُوں کِوےں مَوت دے مُوںه وِّچ لَے جاوےگی ?”

سِآنے هںس نے سمجھايا “اّج ِاه تَےنُوں چھوٹی جِهی لّگ رهی هَے۔ هَولی–هَولی ِاه رُّکھ دے سارے تنے نُوں لپےٹا مارکے اُپر تّک آ جاوےگی۔ پھِر وےل دا تنا موٹا هون لّگےگا اتے رُّکھ نال چِپک جاوےگا, تد هےٹھوں اُپر تک رُّکھ تے چڑھن لای پَوڑی بن جاوےگی۔ کوای وی شِکاری پَوڑی دے سهارے چڑھ کے ساڈے تّک پهُںچ جااےگا اتے اسیں سارے مارے جاواںگے۔”

دُوجے هںس نُوں بھروسا نهیں آيا, “ِاّک چھوٹی جِهی وےل کِوےں پَوڑی بنےگی ?”
تیجا هںس بولِآ, “تايا, تُوں تاں ِاّک چھوٹی جِهی وےل نُوں کھِّچ کے جِآدا هی لںبا کر رِها هَےں۔”
ِاّک هںس بُڑبُڑايا, “ِاه تايا آپنی اکل دا روهب پااُن لای اںٹ-شںٹ کهانی بنا رِها هَے۔”
ِاس پرکار کِسے وی هںس نے تااے دی گّل نُوں گںبھیرتا نال نهیں لِآ۔ ِانّی دُور تّک وےکھ سکن دی اُنھاں وِّچ اکل کِّتھے سی ?

سماں گُزردا رِها۔ وےل چِںمڑدے-لِپٹدے اُپر شاکھاواں تّک پهُںچ گای۔ وےل دا تنا موٹا هونا شُرُو هويا اتے سچمُّچ هی رُّکھ دے تنے تے پَوڑی بن گای۔ جِس تے سَوکھ نال چڑِآ جا سکدا سی۔ سارِآں نُوں تااے دی گّل دی سّچاای ساهمنے نزر آاُن لّگی۔ پر هُن کُّجھ نهیں کیتا جا سکدا سی کِاُںک وےل ِانّی مجبُوت هو گای سی کِ اُسنُوں نشٹ کرنا هںساں دے وّس دی گّل نهیں سی ۔ ِاّک دِن جدوں سارے هںس دانا چُگن باهر گاے هواے سن تد ِاّک چِڑیمار اُدھر آ نِکلِآ۔ رُّکھ تے بنی پَوڑی نُوں وےکھدے هی اُسنے رُّکھ تے چڑھ کے جال وِچھايا اتے چلا گِآ۔ 

ساںجھ نُوں سارے هںس پرت آاے اتے رُّکھ تے اُّترے تاں چِڑیمار دے جال وِّچ بُری ترھاں پھس گاے۔ جدوں اُه جال وِّچ پھس گاے اتے پھڑپھڑااُن لّگے, تد اُنھاں نُوں تااے دی اکلمںدی اتے دُور-درِشٹی دا پتا لگا ۔ سبھ تااے دی گّل نا منّن لای شرمِںدا سن اتے آپنے آپ نُوں کوس رهے سن ۔ تايا سبھ نال رُشٹ سی اتے چُپ بَےٹھا هويا سی ۔

ِاّک هںس نے هِںمت کرکے کِها “تايا, اسیں مُورکھ هاں, لےکِن هُن ساڈے توں مُوںه نا پھےرو۔"

دُوجا هںس بولِآ, “ِاس سںکٹ وِّچوں نِکلن دی ترکیب تُسیں هی سانُوں دّس سکدے هو۔ اّگے توں اسیں تُهاڈی کوای گّل نهیں ٹالاںگے۔” سارے هںساں نے هامی بھری تد تااے نے اُنھاں نُوں دّسِآ “مےری گّل دھِآن نال سُنو ۔ سوےرے جدوں چِڑیمار آوےگا, تد مُردا هون دا ڈراما کرنا ۔ چِڑیمار تھونُوں مُردا سمجھ کے جال توں کّڈھ جمین تے رکھدا جاوےگا ۔ اُّتھے وی مرِآں واںگ پاے رهِنا ۔ جِوےں هی اُه اکھیرلے هںس نُوں هےٹھاں رّکھےگا, مَےں سیٹی بجااُوںگا ۔ مےری سیٹی سُندے هی سبھناں نے اُّڈ جانا ۔”

سوےرے چِڑیمار آيا ۔ هںساں نے اُوےں هی کیتا جِوےں تااے نے سمجھايا سی ۔ سچمُّچ چِڑیمار هںساں نُوں مُردا سمجھ کے جمین تے پٹکدا گِآ ۔ سیٹی دی اواج دے نال هی سارے هںس اُّڈ گاے ۔ چِڑیمار اواک هوکے وےکھدا رهِ گِآ ۔