ماڑے دا سںگ ماڑا
نیرج روجانا کالجوں آاُن توں بااد راجُو نال گھُںمن چلا جاںدا۔ ِاه گّل نیرج دی ماں نُوں پسںد نهیں سی۔ اُه جاندی سی کِ راجُو ِاّک چںگا لڑکا نهیں هَے۔ ِاس لای اُه نیرج نُوں اُسدے نال گھُںمن جان توں منھا کردی پر اُس 'تے ماں دیآں گّلاں دا کوای اسر نا هُںدا۔
ِاّک دِن نیرج جدوں راجُو دے نال گھُںمن گِآ, تاں ِاّک جگھا کُجھ لڑکِآں نے اُنھاں نُوں گھےر لِآ۔ اُنھاں دی راجُو نال تُوں-تُوں, مَےں-مَےں هون لّگی۔ راجُو چُّپ-چاپ سُندا رِها کُجھ پل بااد ِاس تُوں-تُوں, مَےں-مَےں نے لڑاای دا رُوپ دھار لِآ۔ ِاه دےکھ کے نیرج وِچ پَے کے چھُّٹ-چھُٹا کرااُن لّگا۔ ِاس 'تے دُوسرے گُّٹ دے لڑکے اُسنُوں وی مارن لّگے۔ اُه کِسے ترھاں اُّتھوں بھّج کے گھر پهُںچِآ۔
کُّٹ-مار نال اُسدے چِهرے 'تے جھریٹاں پَے گایآں سن تے ِاّک-دو جگھا توں کھُون وی سِںم رِها سی۔ اُسدی ِاه هالت دےکھ کے ماں نے پُّچھِآ, "تَےنُوں سّٹاں کِوےں لّگیآں?" پر نیرج نے کوای جواب نا دِّتا تے آپنے کمرے 'چ چلا گِآ۔ پِّچھے-پِّچھے ماں وی اُّتھے پهُںچ گای اُنھاں کِها, "نراج کِاُں هُنّا اےں, دّس سّٹاں کِوےں لّگیآں?" پهِلاں تاں نیرج چُّپ رِها پر ماں دے وار-وار پُّچھن 'تے اُسنے پِّچھا چھُڈااُن لای پُوری گّل دّس دِّتی۔ ماں نے کِها, "مَےں تَےنُوں همےسا راجُو نال رهِن توں روکدی رهی پر تُوں نهیں منِّآ اّج اُسے کارن تَےنُوں سّٹاں لّگ گایآں۔"
"ِاںج کُجھ نھیں هُںدا, اُه کای جنے سی۔ جےکر ِاّک-دو جنے هُںدے تاں راجُو جںم کے اُنھاں دی پِٹاای کردا۔ جدوں اُه دُبارا دِسنگے تاں راجُو وی اُنھاں نُوں مارےگا۔" نیرج نے مان نال کِها ماں نے کِها, "راجُو کُّٹ-مار کردا هَے تاں اُسنُوں کرن دے پر تُوں اُسدا ساتھ چھّڈ دے, نهیں تاں کِسے دِن پرےسانی وِچ پَے جاوےںگا۔ هُن جےکر تُوں اُس نال جانا بںد نا کیتا تاں مَےں کھُد اُسنُوں کهِ دِآںگی۔"
ِاس 'تے نیرج نے سوچِآ کِ جےکر ماں راجُو نُوں کهےگی تاں اُه بُرا منّ جاوےگا۔ ِاس لای اُسنے کھُد راجُو نُوں گھرے آاُن توں منھا کر دِّتا۔ هُن نیرج روج سام نُوں کِسے نا کِسے بهانے راجُو کول چلا جاںدا۔
نیرج دے پِتا جی دُوسرے سهِر 'چ نَوکری کردے تے چھُّٹی والے دِن گھر آاُںدے۔ ِاّک دِن جدوں اُه گھر آاے, تاں سام نُوں نیرج نے پُّچھِآ, "پاپا جی, کی تُسیں بجاروں کوای سامان مںگوااُنا هَے?" اُسدی گّل سُن کے پِتا جی نُوں بڑی هَےرانی هوای۔ اُنھاں سوچِآ کِ پهِلاں تاں اُه کهِن 'تے وی کوای سامان نهیں لِآاُںدا سی۔ اّج ِاسنُوں کی هو گِآ, جو پُّچھ رِها هَے۔ اُنھاں اُس توں پُّچھِآ, "کی تُوں بجار جا رِها اےں?" "هاںجی, کوای جرُوری کںم هَے" نیرج نے جواب دِّتا۔
اُه چُّپ هو گاے۔ نیرج دے جان توں بااد ماں نے اُنھاں نُوں کِها, "ِاه کای دِناں توں سام نُوں گھروں چلا جاںدا هَے تے ڈےڈھ-دو گھںٹِآں بااد مُڑدا هَے۔ پُّچھن 'تے کوای کںم سی کهِںدا هَے مَےنُوں اُسدی گّل سمجھ نهیں آاُںدی۔ نیرج دے باپ نے کِها, "اّچھا, آاُن ديو, پُّچھاںگے۔" کُجھ دےر بااد نیرج تےجی نال بھّجدا هويا گھر پهُںچِآ۔ اُسنُوں ساهو-ساهی هويا دےکھ کے باپ نے پُّچھِآ, "کی گّل, اَےنا ساهو-ساهی کِاُں هو رِها اےں?" "کُجھ نھیں, کُجھ نھیں۔" کهِںدا اُه چھےتی- چھےتی آپنے کمرے 'چ چلا گِآ۔ کُجھ دےر بااد درواجے دی گھںٹی وّجن 'تے نیرج دے باپ نے درواجا کھولھِآ تاں هَےران رهِ گاے ساهمنے ِاّک تھانےدار کُجھ سِپاهیآں نال کھڑھا سی۔
اُس نے اُنھاں توں پُّچھِآ, "دّسو جی, کی گّل هَے?" ِاس 'تے تھانےدار نے پُّچھِآ, "کی نیرج گھرے هَے?" "هاں, اُه گھرے هَے پر تُسیں اُس بارے کِاُں پُّچھ رهے هو?" تھانےدار نے دّسِآ کِ نیرج تے اُسدا دوست راجُو هُنے کُجھ لڑکِآں نال کُّٹ-مار کر رهے سن۔ سانُوں آاُںدِآں دےکھ بھّج گاے۔ راجُو پھڑِآ گِآ تے ِاه بھّج کے آپنے گھر آ گِآ۔ اُس نے نیرج نُوں سّدِآ تاں ساهمنے پُلِس نُوں دےکھ کے اُه گھبرا گِآ۔ اُس توں کُجھ بولِآ نا گِآ۔
نیرج دے باپ نے گھُوردِآں هوياں پُّچھِآ تاں اُسنے کِها, "کُجھ دِن پهِلاں اُنھاں لڑکِآں نے راجُو نُوں کُّٹِآ سی, ِاس لای اّج اُسنے وی اُنھاں نُوں کُّٹِآ۔" نیرج دے باپ نے کِها, "تَےنُوں دُوجے دے جھگڑے نال کی متلب? تُوں کِاُں دُوجے دے چّکر وِچ کُّٹ-مار کردا اےں?'
هُن ماں نے کِها, "ِاّک دِن ِاه راجُو کارن مار کھا کے گھر آيا سی۔ مَےں ِاسنُوں کای وار کِها کِ راجُو دا ساتھ چھّڈ دے پر ِاه نهیں منِّآ۔" ِاس 'تے پِتا جی نے نیرج نُوں ڈاںٹدِآں کِها, "جےکر پھِر کدے تَےنُوں راجُو دے نال دےکھِآ تاں ٹھیک نهیں هووےگا۔ اّج توں تےرا اُس نال مِلنا-جُلنا بںد۔" پھِر اُنھاں تھانےدار نُوں کِها, "بّچا هَے جی, ِاس توں گلتی هو گای۔ ِاسنُوں ماپھ کر ديو, هُن ِاه کدے اجِها گلت کںم نهیں کرےگا۔"
تھانےدار اُنھاں دیآں گّلاں نال سهِمت هو کے چلا گِآ۔ اُنھاں دے جان توں بااد نیرج دے باپ نے نیرج نُوں کِها, "اّج جےکر مَےں گھرے نا هُںدا تاں پُلِس تَےنُوں کُّٹ- مار دے دوس وِچ پھڑ کے لَے جاںدی تے تھانے 'چ بںد کر دِںدی۔" اُنھاں دی گّل سُن کے نیرج رونهاکا هو گِآ۔ تھانے جان تے اُّتھے مار پَےن دی گّل سوچ کے اُه گھبرا گِآ۔ اُسنے بھرے گّل نال کِها, "پِتا جی گلتی هو گای, هُن راجُو دے نال کدے نهیں جاواںگا۔"
اُس دے باپ نے کِها, "گلت لوکاں دی سںگت نال آدمی کھُد وی گلت کںم کرن لّگدا هَے جِس کارن اُسنُوں کدے-کدے سجا هو جاںدی هَے۔ ِاس لای گلت لوکاں دا سںگ نهیں کرنا چاهیدا۔"