نِںم دے پّتے

ِاّک مهاتما جُمَےرا پِںڈ توں تھوڑھی دُور ِاّک ساںت ِالاکے 'چ آپنے ِاّک نَوجوان نَوکر نال رهِںدے سن۔ اُه سهِر تے پِںڈ 'چ کاپھی مسهُور سن۔ دُور سهِر اتے پِںڈ 'چوں لوک اُنھاں کول آپنیآں سمّسِآواں لَے کے آاُںدے اتے اُه کھُسی-کھُسی سمّسِآواں دا هّل کردے۔ ِاّک دِن کُجھ اجِها هويا, دُور سهِر توں دو هّٹے-کّٹے نَوجوان اُنھاں کول آپنی سمّسِآ لَے کے آاے۔ مهاتما نے وےکھِآ اُه کاپھی ماےُوس نجر آ رهے سن۔ مهاتما نے ستِکار نال اںدر آاُن لای کِها, اتے مںجے 'تے بَےٹھ کے اُنھاں دی سمّسِآ سُنی۔

پهِلا نَوجوان بولِآ, "مهاتما جی! اسیں سُنِآ هَے تُسیں هر سمّسِآ دا هّل جاندے هو۔ جو کوای وی تُهاڈے کول آپنی سمّسِآ لَے کے آاُںدا هَے اُه کھالی هّتھ نهیں جاںدا۔ اسیں وی تُهاڈے کول کُجھ اجِهی هی اُمید لَے کے آاے هاں۔" "تُسیں بےپھِکر هو کے آپنی سمّسِآ دّسو۔" مهاتما نے نِمرتا نال کِها۔

دُوجا نَوجوان بولِآ, "مهاتما جی! اجِها هَے اسیں ِاس سهِر 'چ نوےں آاے هاں۔ جِّتھے ساڈا گھر هَے, اُّتھوں دے ِالاکے 'چ بهُت دهِست دا ماهَول هَے۔ اُّتھے اوارا وِاکتیآں دا بسےرا هَے۔ سڑکاں 'تے لںگھدے لوکاں نال بدتمیجی کیتی جاںدی هَے, آاُںدے-جاںدے لوکاں نُوں گالاں دِّتیآں جاںدیآں هن, کُجھ دبںگ وِاکتی سراب پی کے سڑک کِنارے کھڑھے هو جاںدے هن اتے لںگھن والے لوکاں نال هّتھوپاای وی کردے هن۔" 

پهِلا نَوجوان بولِآ, "اسیں پرےسان هو گاے, بھلا اجِهے سماج 'چ کَون رهِنا چاهےگا, تُسیں هی دّسو?" دوواں نَوجواناں دی گّل سُن کے مهاتما جی مںجے توں اُّٹھے 'تے ِاه کهِںدے هواے کِ سمّسِآ بهُت گںبھیر هَے۔ کُٹیآ توں باهر تُر گاے۔ نَوجوان نے باهر جا کے وےکھِآ اُه ساںت کھڑھے آپنی کُٹیآ دے ساهمنے والی سڑک نُوں وےکھ رهے سن۔

اگلے هی پل اُنھاں نے دوواں نَوجواناں نُوں کِها, "بےٹا ِاّک کںم کروںگے مهاتما دُور ِاسارا کردے هواے بولے۔ ِاه سڑک وےکھو جِّتھوں ِاه سڑک مُڑدی هَے اُّتھوں ساهمنے ِاّک نِںم دے پّتے توڑ کے لَے آاَو۔" "جرُور مهاتما جی, جِوےں تُسیں کهو۔" کهِ کے دووےں نَوجوان تُر پاے۔ 

پر مهاتما نے اُنھاں نُوں روکدِآں کِها, "رُکو بےٹا جان توں پهِلاں مَےں تُهانُوں دّس دےواں, رستے 'چ کای اوارا کُّتے هن جو تُهانُوں آپنا سِکار بنا سکدے هن, اُه بهُت کھُوںکھار هن۔ تُهاڈی جان وی جا سکدی هَے, کی تُسیں اُه پّتے لِآ سکوںگے?" نَوجواناں نے ِاّک-دُوجے وّل وےکھِآ تے اُنھاں دے چِهرے دے هاو-بھاو وےکھ کے مهاتما سمجھ گاے کِ اُه ڈرے هواے تاں سن, پرںتُو اُّتھے جان لای تِآر سن۔ 

دووےں نَوجوان اُس سڑک 'تے چّل پاے, اُه سڑک توں لںگھے۔ رستے 'چ اُنھاں نُوں کاپھی اوارا کُّتے سڑک کںڈھے بَےٹھے مِلے۔ اُنھاں نے کوسِس کیتی کِ اُه اُنھاں نُوں پار کر جان, پر ِاه اسان نهیں سی۔ جِوےں هی اُه ِاّک کُّتے دے نےڑِاُں لںگھے, کُّتے نے اُنھاں نُوں وّڈھن والیآں نجراں نال گھُورِآ۔ اُه کوسِس کردے اُنھاں نُوں پار کرن دی, پر ِاه کرنا جان کھترے 'چ پااُن دے برابر سی۔

کاپھی دےر اُڈیک کرن توں بااد جدوں اُه پرتے اُدوں مهاتما نے وےکھِآ اُنھاں دے هّتھ کھالی سن تے اُه کاپھی ڈرے هواے سن۔ اُه مهاتما دے نےڑے آاے تے کِها, "سانُوں ماپھ کر دِاُ!" پهِلا نَوجوان بولِآ, "ِاه رستا بهُت کھترناک هَے, رستے 'چ بهُت کھُوںکھار کُّتے سن, اسیں ِاه کںم نهیں کر سکے۔" 

دُوجا نَوجوان بولِآ, "اسیں دو-چار کُّتِآں نُوں تاں جھّل لِآ پر اسیں کِوےں نا کِوےں آپنی جان بچا کے واپس آاے هاں۔" مهاتما بِنا کُجھ بولے کُٹیآ دے اںدر چلے گاے تے آپنے نَوکر نُوں نال لَے کے باهر آاے۔ اُنھاں نے نَوکر نُوں اُه پّتے توڑن لای کِها۔ نَوکر اُسے سڑک توں گِآ۔ اُه کُّتِآں وِچالوں لںگھِآ۔ پر جدوں کاپھی دےر بااد دوواں نَوجواناں نے نَوکر نُوں سڑک توں واپس آپنے وّل آاُںدے وےکھِآ تاں وےکھِآ کِ اُسدے دووےں هّتھاں وِّچ نِںم دے پّتے سن۔ ِاه وےکھ کے دووےں نَوجوان هَےران رهِ گاے۔ 

مهاتما بولے, "بےٹا ِاه مےرا نَوکر هَے, ِاه انّھا هَے, هالاںک ِاه وےکھ نهیں سکدا, پر کِهڑی چیج کِّتھے هَے ِاس نُوں پُورا گِآن هَے۔ ِاه روجانا مَےنُوں نِںم دے پّتے لِآ کے دِںدا هَے اتے جاندے هو کِاُں ِاسنُوں اوارا کُّتے نهیں وّڈھدے, کِاُںک ِاه اُنھاں وّل جرا وی دھِآن نهیں دِںدا۔ ِاه سِرپھ آپنے کںم نال کںم رّکھدا هَے۔" مهاتما اّگے بولے, "جیون 'چ ِاّک گّل همےسا ےاد رّکھنا, جِس پھجُول دی چیج 'تے تُسیں سبھ توں جِآدا دھِآن دےووگے اُه چیج تُهانُوں اَونا هی رڑکےگی۔ ِاس لای چںگا هووےگا تُسیں آپنا دھِآن آپنے ٹیچے 'تے رّکھو۔"

ِاه سُن کے دووےں نَوجوان مهاتما اّگے نتمستک هو گاے۔ هُن اُنھاں نُوں ِاّک سِّکھِآ مِلی, جِس نُوں اُه جیون بھر ےاد رّکھن والے سن۔ دوستو, ِانھاں دو نَوجواناں واںگ اسیں وی آپنے جیون 'چ کُجھ اجِها هی انُبھو کردے هاں۔ ساڈا جیون وی کھترناک موڑاں نال بھرِآ هُںدا هَے۔ پتا نهیں کِهڑے مَوڑ 'تے مَوت سانُوں گلے لا لوے۔ پر ِاه سِرپھ ساڈے 'تے نِربھر کردا هَے کِ اسیں اُنھاں نَوجواناں واںگ ڈر کے واپس پرت آاُںدے هاں جاں پھِر نَوکر واںگ هَوںسلے تے هِںمت نال اّگے کدم ودھااُںدے هاں 'تے آپنا ٹیچا هاسل کردے هاں۔