پچھتاوا

ِاّک وار دی گّل هَے, ِاّک جںگل وِّچ ِاّک کاں تے گھُّگی ِاّکو هی درّکھت 'تے رهِںدے سن۔ پرںتُو کاں بهُت سرارتی اتے گھُمںڈی سی اتے گھُّگی دا سُبھاا ساںت سی۔ کاں ِانّا جِآدا سرارتی سی کِ اُه هرےک جانور نُوں چُںجھاں مار-مار کے تںگ کردا سی۔ کدے کِسے پںچھی دے آںڈے توڑ دِںدا سی۔ اُس کاں نُوں آپنے وّڈ-وڈےرِآں دے چلاک هون دا بهُت گھُمںڈ سی۔ پرںتُو اُس درّکھت 'تے جو گھُّگی رهِںدی سی, اُه گھُّگی اُس کاں 'تے پُوری نجر رّکھدی سی۔ پر اُس نے کدے وی کاں نُوں کُجھ نهیں کِها۔ جدوں کاں کوای وی سرارت جاں جُلم کردا سی, تاں اُه گھُّگی آپنی چُںجھ وِّچ ِاّک روڑا چُّک کے لِآاُںدی تے آپنے درّکھت دے کول هی لِآ کے رّکھ دِںدی۔

ِاس ترھاں کاپھی سماں چّلدا رِها, پرںتُو کاں آپنیآں هرکتاں توں باج نهیں سی آ رِها۔ اُسدے جُلم دِنو-دِن ودھدے جا رهے سن۔ سارے هی جںگل دے جانور اُس توں پُوری ترھاں تںگ آ چُّکے سن۔ سارے جانور اُس کاں دے جُلم نُوں روکن لای نویآں- نویآں سکیماں گھڑدے رهِںدے, پرںتُو کاں اّگے کِسے دی ِاّک نا چّلدی۔ ِاسے کارن اُس کاں دیآں سرارتاں ِانّیآں جِآدا ودھ چُّکیآں سن کِ درّکھت دے کول روڑِآں دا پُورا ڈھےر لّگ گِآ سی۔ ِاس ڈھےر بارے گھُّگی توں بِناں کِسے نُوں وی نهیں پتا سی کِ ِاه کِس کارن ِانھاں وّڈا ڈھےر لّگا هَے۔

ِاّک دِن کاں اچانک بِمار هو گِآ اتے کاں نے آپنے آلھنے وِّچوں بهُت پھرِآد کیتی کِ کوای وی چُّک کے لَے جااَو تے دواای دِوا ديو پرںتُو کاں نُوں کوای وی جانور دواای دِوااُن لای تِآر نهیں سی۔ کِسے نے وی اُس دی مّدد نهیں کیتی۔ کول بَےٹھی گھُّگی ِاه سبھ کُجھ دےکھ رهی سی۔ کاں دی هالت دِنو-دِن بدتر هُںدی جا رهی سی پرںتُو کوای وی اُس دا ساتھ نهیں سی دے رِها۔

کُّجھ دِناں بااد کاں آپنے آلھنے وِّچوں بےهوس هو کے اُسے روڑِآں دے ڈھےر اُّپر ڈِّگ پِآ جو کِ گھُّگی نے درّکھت دے آلے-دُآلے لايا سی۔ اچانک اُه گھُّگی اُس کاں کول آای تے کاں نُوں کهِن لّگی کِ جو ِاه ڈھےر تُوں روڑِآں دا دےکھ رِها هَےں, ِاه سبھ تےرے پاپ هن جو تُوں دُوسرِآں 'تے کیتے هن۔ کاں نُوں سمجھ نا لّگی تے کاں کهِن لّگا, "اُه کِوےں?" گھُّگی, "ِاه سبھ اُه روڑے ِاکّٹھے کیتے هن جو تُوں دُوسرِآں 'تے جُلم کیتے هن۔ جدوں وی تُوں کدی کِسے پںچھی جاں جانور 'تے جُلم کردا سی تاں مَےں اُس سمےں ِاّک روڑا چُّک کے ِاس درّکھت کول لِآ کے سُّٹ دِںدی سی۔ جِس دا کِ اّج ِانّا وّڈا ڈھےر لّگ گِآ هَے۔"

کاں ِاه سُن کے بهُت هَےران هويا اتے آپنے کیتے هواے جُلماں 'تے بهُت پچھتا رِها سی کِ اُس نے انجانے وِّچ دُوسرِآں 'تے ِانّے جُلم کر دِّتے۔ ِاسے کارن اّج اُس نُوں کوای دواای وی نهیں دوا رِها۔ اُس کاں نے پچھتاوے کارن اُنھاں روڑِآں 'تے هی آپنی جان دے دِّتی۔ اُسے رات هی اچانک میںه پَےنا شُرُو هو گِآ اتے میںه ِانّا جِآدا پِآ کِ جںگل دے کاپھی سارے پںچھی اتے جانور اُس وِّچ مارے گاے۔ اُه گھُّگی وی اُسے میںه وِّچ مر گای سی۔ جِس نے کاں دے جُلماں دا هِساب رّکھِآ سی۔

مرن توں بااد جدوں اُه گھُّگی نرک وِّچ گای تاں کاپھی هَےران سی کِ اُس نے کدے کوای ماڑا کرم نهیں کیتا۔ پھِر وی اُه نرک وِّچ کِوےں پهُںچ گای۔ اجے گھُّگی سوچ هی رهی سی کِ اچانک اُسدی نِگاه اُس گھُمںڈی کاں 'تے پای جو اُس دے نال اُسے درّکھت 'تے رهِںدا سی۔ پرںتُو اُه سورگ وِّچ سی۔ ِاه دےکھ کے گھُّگی دی هَےرانی هور وی ودھ گای, کِ اُس نے ساری اُمر جُلم کیتے پھِر وی سورگ وِّچ, ِاه کِّداں هو سکدا هَے?

گھُّگی توں رِها نا گِآ اتے اںت اُه ےمراج کول چلی گای تے کهِن لّگی, "مَےں کِسے اُّپر کوای جُلم وی نهیں کیتا, پھِر وی مَےنُوں نرک وِّچ بھےج دِّتا اتے اُه کاں, جِس نے آپنی جِںدگی وِّچ کوای چںگا کںم تاں کرنا دُور دی گّل سگوں دُوسرِآں 'تے همےشا جُلم هی کیتے هن, اُس نُوں سورگ وِّچ بھےج دِّتا۔ ِاه کِهو-جِها ِانساف هَے? ِاه ساری وِّتھِآ سُن کے ےمراج نے کِها کِ کاں نُوں مرن توں پهِلاں آپنے کیتے جُلماں 'تے بهُت پچھتاوا سی, تے ِاسے پچھتاوے کارن هی کاں نے آپنی جان دے دِّتی کِ اُس نے انجانے وِّچ ِانّے جُلم کر دِّتے۔

جِس کارن اُه سورگ وِّچ پهُںچ گِآ تے تُوں ساری اُمر اُسے کاں دیآں گلتیآں تے جُلماں نُوں دےکھدی رهی اتے آپنے وّل دےکھِآ هی نهیں کِ مَےں کی کر رهی هاں۔ ےمراج نے کِها کِ سِآنِآں نے وی کِها هَے کِ آپنی سںبھال تَےنُوں هور نال کی, گّٹھڑی سںبھال تَےنُوں چور نال کی۔ ِاه سُن کے گھُّگی نُوں آپنے-آپ 'تے بهُت پچھتاوا هو رِها سی۔