توتے دی سِآنپ

ِاک درّکھت اُّپر کُجھ پںچھی رهِںدے سن۔ ِانھاں پںچھیآں دا آپس وِچ بهُت پِآر سی۔ سارے پںچھی سوےرے چوگا لَےن چلے جاںدے تے شام نُوں مُڑدے سن۔ اُه آپ رّج آاُںدے سن تے آپنے بّچِآں لای چوگا لَے آاُںدے سن۔ ِاس ترھاں سارے پںچھی ودھیآ دِن بتیت کر رهے سن, پر هُن کُجھ دِناں توں سارے پںچھی بهُت پرےشان سن۔ هُن جدوں اُه چوگا چُگن جاںدے سن تاں مگروں کوای اُنھاں دے بّچِآں نُوں ٹھُوںگے مار مار زکھمی کر جاںدا سی۔ کوای اُنھاں دے آںڈے وی بھنّ جاںدا سی۔ پتا نهیں لّگدا سی کِ ِاه کںم کَون کردا هَے۔ سارے پںچھی بےهّد دُکھی هو گاے سن۔ اُس درّکھت دے کول ِاک هور درّکھت سی۔ اُس درّکھت اُّپر ِاک گھُّگی رهِںدی سی۔ پںچھی ِاکّٹھے هو کے گھُّگی کول پهُںچ گاے۔

‘گھُّگی بھَےن! تَےنُوں پتا ساڈے آںڈے کَون بھنّدا تے ساڈے بّچِآں نُوں ٹھُوںگے مار مار زخمی کَون کردا?’ پںچھیآں نے گھُّگی نُوں پُّچھِآ۔

‘مَےں تے آپ سوےرے چوگا لَےن چلی جاںدی هاں, شام نُوں مُڑدی هاں۔ مَےنُوں کُجھ نهیں پتا۔’ گھُّگی نے دّسِآ۔

اُسے درّکھت دے هےٹھاں ِاک لُوںبڑی رهِںدی سی۔ سارے پںچھی لُوںبڑی کول پهُںچ گاے۔

‘لُوںبڑی بھَےن! تَےنُوں پتا ساڈے آںڈے کَون بھنّدا تے ساڈے بّچِآں نُوں ٹھُوںگے مار مار زخمی کَون کردا۔’ ِاک سِآنی جِهی چِڑی نے پُّچھِآ۔

‘مَےں آپ دِنےں اںگُوراں دے باگ وِچ چلی جاںدی هاں۔ شام نُوں مُڑدی هاں۔ اُںج اُس نِںم اُّپر ِاک کاں رهِںدَے۔ اُه بےهّد نِکںما تے چلاک اَے۔ ِاه کںم اُسے دا هو سکدا۔’ لُوںبڑی نے دُور دِسدی نِںم وّل ِاشارا کردِآں کِها۔ لُوںبڑی دی گّل سُن کے سارے پںچھیآں نُوں پّکا وِشواس هو گِآ کِ ِاه کںم اُسے کاں دا هَے۔ اُس کاں نے پهِلاں وی ِاک وار اُنھاں دے آلھنے توڑ دِّتے سن۔

سارے پںچھی اُّڈدے اُّڈدے نِںم کول پهُںچ گاے۔ کاں نِںم اُّپر هی بَےٹھا سی۔

‘کاں بھراوا! تَےنُوں پتا, ساڈے آںڈے کَون بھنّدا تے ساڈے بّچِآں نُوں ٹھُوںگے مار-مار زخمی کَون کردا هَے۔’ چِڑی نے پُّچھِآ۔

‘مَےنُوں کی پتا, تُهاڈے آںڈے کَون بھنّھ جاںدا تے تُهاڈے بّچِآں نُوں زخمی کَون کر جاںدا۔’

کاں نے جھُوٹھ بولِآ۔ کاں نالے چور سی تے نالے چتُر سی۔

‘مَےں بزُرگ هاں۔ کِدھرے باهر نهیں جا سکدا۔ تُسیں واری سِر مےرے کھان واستے کُجھ نا کُجھ لَے آيا کرو۔ مَےں دِن وِچ تُهاڈے بّچِآں تے آںڈِآں دی راکھی رّکھِآ کراںگا۔’ کاں نے پںچھیآں نُوں سُجھاا دِّتا۔

پںچھی کاں دی گّل جھٹ منّ گاے۔ اُه کِسے وی کیمت ’تے آپنے آںڈے تے بّچے بچااُنے چاهُںدے سن۔ اگلے هی دِن توں کاں لای راشن آاُن لّگ پِآ۔ پںچھیآں نے آپس وِچ واری بنّھ لای۔ جِس وی پںچھی دی کاں لای راشن لِآاُن دی واری هُںدی, اُس نُوں بهُت مِهنت کرنی پَےںدی۔ کاں دی کھُراک وی واهوا سی۔ اُںج وی کاں ونّ-سُونّیآں چیزاں کھان دی مںگ کرن لّگ پِآ سی۔ دِنےں جِس پںچھی دی واری هُںدی, اُس نُوں کاں رات نُوں هی سمجھا دِںدا۔

‘سوےرے ڈبل روٹی تے مّکھن کھان نُوں دِل کردا۔’

‘مَےں کُجھ ڈھِّلا جِها هاں۔ سوےرے کھِچڑی وی چاهیدی هَے۔’

‘اّج مَوسم سُهاونا هَے۔ مَےں پیزا کھاواںگا۔’

پںچھی پھسے کاں دیآں مںگاں پُوریآں کردے۔ اُه دُوروں دُوروں کاں دی پسںد دا راشن لّبھ کے لِآاُںدے۔ اُںج هُن اُنھاں دے آںڈے کوای نهیں بھنّدا سی۔ نا هی اُنھاں دے بّچِآں نُوں ٹھُوںگے مار مار کوای زخمی کردا سی۔ ِاس ترھاں اُه بُّڈھے کاں دی چاکری کردے وی کھُش سن۔

اُنھاں پںچھیآں وِچ ِاک توتا وی سی۔ توتا بهُت سِآنا سی۔ کاں دی چاکری کرن دی ِاک دِن توتے دی وی واری آ گای۔ کاں رات نُوں هی توتے کول پهُںچ گِآ۔

‘سوےرے مّکھن تے ڈبل روٹی کھان نُوں دِل کردا۔’ کاں نے آکھِآ۔

‘چںگا مَےں مّکھن تے ڈبل روٹی لَے آواںگا۔’ توتے نے کاں نال واادا کیتا, پر دِلوں اُه کُجھ وی نهیں لِآاُنا چاهُںدا سی۔ اُه, کاں توں سارے پںچھیآں دا کھهِڑا چھُڈااُنا چاهُںدا سی۔

توتا, کاں توں کھهِڑا چھُڈااُن دی سکیم سوچن لّگا۔ اُه ساری رات سوچدا رِها تے دِن چڑھن تک اُس نے سکیم بنا لای۔

توتا سوےرے چوگا چُگن گِآ, دُپهِر نُوں مُڑِآ۔ اُه کاں لای ڈبل روٹی لَے آيا, پر مّکھن نا لَے کے آيا۔ سُّکی ڈبل روٹی وےکھ کے کاں نُوں گُّسا چڑھ گِآ۔

‘مُورکھا! تَےنُوں مّکھن وی کِها سی۔ سُّکی ڈبل روٹی مَےں کِوےں کھاواںگا?’ کاں نے آکھِآ۔

‘کاں بھراوا! مَےں کی کراں? تےری کھاتر مّکھن کای وار لَے کے آياں۔ گرمی بهُت هَے۔ مّکھن هر وار راه وِچ هی پِگھل جاںدا رِها۔ تُوں مےرے نال چّل تے اُّتھے هی بهِ کے مّکھن کھا لویں۔’ توتے نے آپنی مجبُوری دّسی۔

‘مَےں تےرے نال چّلدا هاں۔ مَےں اُّتھے بهِ کے هی مّکھن کھا لواںگا۔’ کاں نے آکھِآ۔ اُس دے مُوںه وِچ پانی آ گِآ سی۔ توتا تے کاں مّکھن کھان تُر پاے۔ توتا اّگے اّگے تے کاں پِّچھے پِّچھے اُّڈدے گاے۔ توتا اُس نُوں ِاک گھر وِچ لَے گِآ۔ گھر دی رسوای کھُّلھی پای سی۔ رسوای وِچ پھرِج دا لَوک نهیں لّگا هويا سی۔

‘کاں بھراوا! ِاس پھرِج وِچ مّکھن پِآ۔ مَےں کھولھداں تے تُوں اںدر وڑ کے رّج کے مّکھن کھا لویں۔’

توتے نے پںجا مار کے پھرِج کھولھ دِّتی۔ کاں ٹپُوسی مار کے پھرِج وِچ وڑ گِآ۔ کاں دے اںدر جان دی دےر سی کِ توتے نے پھرِج دا درواجا چھّڈ دِّتا۔ پھرِج بںد هو گای۔ کاں وی اںدر بںد هو گِآ۔

کاں نُوں اںدر بںد کرکے توتا بهُت کھُش هويا۔ ِاک ٹھںڈھ تے دُوسرا ساه گھُّٹن کرکے کاں پھرِج وِچ هی مر گِآ سی۔ توتا اُّڈدا اُّڈدا دُوسرے پںچھیآں کول گِآ۔ توتے نے کاں توں چھُٹکارا پااُن دی ساری کهانی جا سُناای۔ سارے پںچھی توتے دی سِآنپ ’تے بهُت کھُش هواے۔ هُن اُنھاں نُوں واری سِر کاں لای راشن نهیں لَے کے آاُنا پَےںدا سی۔ اُنھاں دے بّچِآں نُوں ٹھُوںگے مار مار کے زکھمی وی کوای نهیں کردا سی۔ نا هی کوای اُنھاں دے آںڈے بھنّدا سی۔ سارے پںچھی توتے دی سِآنپ توں بهُت کھُش سن۔