114 سال دی اُمر وِّچ مَےراتھن دَوڑاک پھَوجا سِںگھ دی سڑک هادسے وِّچ مَوت

پھَوجا سِںگھ دے پُّتر, هربِںدر سِںگھ نے دّسِآ کِ هادسا دُپهِر 3.30 وجے دے کریب هويا, اتے اُه اُنھاں نُوں اُسے راجمارگ 'تے ِاّک هسپتال لَے گاے, جِّتھے اُه رات 8 وجے دے کریب جکھماں دی تاب نا جھّلدے هواے دم توڑ گاے۔ اُه سڑک پار کر رهے سن جدوں گّڈی نے ٹّکر مار دِّتی۔ پُلِس نے ماملے تے اَےپھآایآر درج کر لای هَے۔ جِوےں هی ِاّک سڑک هادسے کارن پھَوجا سِںگھ دی مَوت دی کھبر پھَےلی, پںجابی اتے کھاس کرکے سِّکھ سوسل میڈیآ جگت وِّچ سوگ دی لهِر دَوڑ گای۔ ِاس سدمے وِّچ هور وادھا ِاه هويا کِ ِاّک مهان بجُرگ وِاکتی دی سڑک هادسے وِّچ مَوت هو گای۔ اکال تکھت دے کارجکاری جتھےدار گِآنی کُلدیپ سِںگھ گڑگّج نے اُنھاں نُوں "سدی دا مهان سِّکھ دَوڑاک", "ِاّک جوسیلا سِّکھ کِها جِسنے سِّکھی دی پچھان اتے دستار نُوں وِسووِآپی مانتا اتے سنمان دِّتا۔" اُنھاں کِها, "اُه سمُّچے سِّکھ بھاایچارے, کھاس کرکے نَوجواناں لای پرےرنا سروت سن۔"  بِآس پِںڈ وِّچ جنمے پھَوجا سِںگھ دے پاسپورٹ 'تے اُنھاں دی جنم مِتی 1 اپرَےل, 1911 لِکھی هوای سی۔ اُنھاں نُوں مهارانی اَےلِجابَےتھ II وّلوں اُنھاں دے 100وےں جنمدِن 'تے ودھاای دےن والا ِاّک نِّجی پّتر وی مِلِآ سی۔ اُه پںج سال دی اُمر تّک تُرن دے ےوگ هو گاے سن اتے اُنھاں دے پرِوار وِّچ اُنھاں نُوں بهُت کمجور منِّآ جاںدا سی۔ اُه 1992 وِّچ ِاںگلَےںڈ چلے گاے اتے آپنی پتنی گِآن کَور دا پِںڈ وِّچ دےهاںت هون توں بااد پُوربی لںڈن وِّچ آپنے پُّتر نال رهِن لّگ پاے۔ اُه آپنے جوانی دے دِناں وِّچ ِاّک سَوکیآ دَوڑاک سن, پر پھِر اُنھاں ِاس نُوں چھّڈ دِّتا۔ اگست 1994 وِّچ آپنے پںجوےں پُّتر کُلدیپ سِںگھ دی مَوت توں بااد, جدوں اُه پهِلاں هی 83 سالاں دے سن, سوگ نُوں دُور کرن لای اُنھاں نے دَوڑنا سُرُو کیتا۔ ِاه سنّ 2000 وِّچ 89 سال دی اُمر وِّچ, گںبھیرتا نال دَوڑ وِّچ جُٹ گاے اتے اُسے سال لںڈن مَےراتھن پُوری کرن توں بااد, اُه پرسِّدھی وّل ودھے۔ پھِر اُنھاں پِّچھے مُڑ کے نهیں دےکھِآ اتے جلدی هی اُه بهُت سارے نَوجواناں اتے بجُرگاں لای پرےرنا بن گاے۔ 16 اکتُوبر, 2011 نُوں اُه اَونٹاریاَو ماسٹرج اَےسوسیاےسن ِانویٹےسنل میٹ وِّچ مَےراتھن پُوری کرن والے دُنیآ دے پهِلے ستابدی دَوڑاک بنے اتے ِاسنے اُنھاں نُوں سبھ توں وّدھ اُمر دا مَےراتھن دَوڑاک بنا دِّتا۔ پھَوجا سِںگھ نے ٹوراںٹو واٹرپھرںٹ مَےراتھن 8 گھںٹے, 11 مِںٹ اتے 6 سکِںٹاں وِّچ پُوری کیتی۔ ِاس کارنامے توں پهِلاں, اُنھاں نے ٹوراںٹو دے بِرچمااُںٹ سٹےڈیام وِّچ ِاّکو ایوَےںٹ وِّچ ِاّک دِن وِّچ اّٹھ وِسو اُمر-سمُوه دے رِکارڈ بنااے۔ اُنھاں دے کول کای اُمر ورگاں وِّچ کای رِکارڈ سن۔ اُنھاں نے ٹوراںٹو, نِاُوےارک اتے مُںبای وِّچ مَےراتھن دَوڑی اتے نَوجواناں نُوں پرےرِت کرن لای وّکھ-وّکھ دَوڑ سماگماں دَوران دِکھاای دِںدے سن۔ جدوں 13 نوںبر, 2003 نُوں نَےسنل اَےتھنِک کولیسن وّلوں اُنھاں نُوں نسلی سهِنسیلتا دے پرتیک وجوں اَےلِس آایلَےںڈ مَےڈل آپھ آنر نال سنمانِت کیتا گِآ, تاں اُه ِاه سنمان پراپت کرن والے پهِلے گَےر-امریکی بنے۔ پھَوجا سِںگھ نُوں 2011 وِّچ پراایڈ آپھ ِاںڈیآ دا کھِتاب وی دِّتا گِآ۔ سردھاںجلی: سرومنی اکالی دل دے پردھان سُکھبیر سِںگھ بادل نے کِها, "114 سال دی اُمر وِّچ جلںدھر دے اُنھاں دے جّدی پِںڈ وِّچ ِاّک سڑک هادسے وِّچ پرسِّدھ اَےتھلیٹ اَےس. پھَوجا سِںگھ دے دُکھداای دےهاںت نال پںجاب اتے دُنیآ نے ِاّک دںتکتھا گُآ دِّتی هَے۔ مَےں اُنھاں نُوں وِداِاگی دےن لای دُنیآ بھر وِّچ اُنھاں دے پرسںسکاں نال سامل هاں۔ پھَوجا سِںگھ جی نے آپنی ادُّتی بھاونا نال لّکھاں لوکاں نُوں پرےرِت کیتا۔ اُه آپنی مَوت توں بااد وی اجِها کردے رهِنگے۔ اُنھاں دے جیون نے سانُوں ِاّک مهّتوپُورن سبک سِکھايا - کِ کُجھ وی اسںبھو نهیں هَے۔ سانُوں سِرپھ آپنے ٹیچِآں نُوں پراپت کرن لای ےتنسیل رهِن دی لوڑ هَے۔" هاکی اَولمپیان اتے وِدھاِاک پرگٹ سِںگھ نے کِها, "سردار پھَوجا سِںگھ جی دھیرج اتے پرےرنا دے پرتیک سن۔ 114 سال دی اُمر وِّچ, اُه نا سِرپھ دُنیآ دے سبھ توں بجُرگ مَےراتھن دَوڑاک سن, سگوں انُساسن, لچکیلےپن اتے ِاّک سِهتمںد, نسا مُکت پںجاب دی اُمید دا پرتیک سن۔ اُنھاں دا جیون ِاس گّل دا پرمان سی کِ وچنبّدھتا اتے ساپھ-سُتھرا جیون کی پراپت کر سکدا هَے۔ اُنھاں دی وِراست پیڑھیآں نُوں پرےرِت کردی رهےگی۔ اُنھاں دے پرِوار اتے دُنیآ بھر دے پرسںسکاں پرتی مےری دِلی سںوےدنا۔ اُنھاں دی مهان آتما نُوں سدیوی ساںتی مِلے۔"