وار رانا پرتاپ

ہزارہ سنگھ گرداس پوری

۱. جدوں هّتھل هو کے بهِ گایآں, سبھے چتراایآں

جدوں اَےساں دے وِچ رُڑھ گایآں, کُل سُورمتاایآں

جِنھاں جںمے پُّت چُهان جهے, اتے اُودل بھاایآں

جدوں تُر پایآں هِںدُستان چوں, اُه انکھی ماایآں

جدوں سُورمِآں دیآں پَے گایآں, ٹھںڈھیآں گرماایآں ۔۱۔

۲. تدوں دِلی مار چُگّتِآں, آ دھُںماں پاایآں

اُنھاں بھارت ورش لتاڑِآ, چڑھ مُغل سِپاهیآں

آ اکبر بَےٹھا تکھت تے, لڑ کای لڑاایآں

اُن تھاں تھاں پاایآں چھااُنیآں, گڑھیآں بنواایآں

اُن بّدھا هِںدُستان نُوں, کرکے پکِآایآں

اُن پھڑ لاے سارے چَودھری, جِنھاں دھَوناں چاایآں

اُن ڈولے مںگے دےش توں, پَے گایآں دُهاایآں

آ کِسمت پھُٹی هِںد دی, پَے گایآں پھاهیآں

پر اّگے وےکھو کِس ترھاں, گّلاں بن آایآں ۔۲۔

۳. دھُر کشمیروں لَے کے, دھُر توڑ بںگالے

کوای آکی پُّت نا رهِ گِآ, جےهڑا چُکے بھالے

اُن کھُسرے کر بٹھال لاے, کای مُّچھاں والے

اُهدے بن بَےٹھے کای سَوهرے, کای بن گاے سالے

ِاک رهِ گِآ شےر مےواڑ دا, اُه واںگ هِمالے ۔۳۔

۴. اُن وےکھِآ آپنے دےش نُوں, تک آل دوالے

اُه بّجھا سی وِچ سںگلاں, وّج چُّکے تالے

اُن وےکھے سارے چھّتری, پاے پُّٹھے چالے

چھڈ بَےٹھے مُّٹھ تلوار دی, بن بَےٹھے 'لالے'

اُن وےکھی کِسمت دےش دی, پای دلدی دالے

اُه رويا آپنے وتن تے, بھر نَےن-پِآلے

اُن سَوںه چُّکی مهاںدےو دی, رکھ تےگ وِچالے

اُن آکھِآ بھولے ناتھ نُوں : 'هے ناگاں والے !

مَےں مر جاں آپنے دےش توں, جِںد دےش هوالے

مَےں مر جاں آپنے دےش توں, لڑ هاڑ سِآلے

مَےں جد تک لواں چتَوڑ نا, اُس دِن تک هالے

مَےں پلںگھیں سَوناں چھّڈِآ, تے زری دُشالے

مَےں چھّڈیآں سبھو ِاشرتاں, تے جی سُکھالے

مَےں سّجے هّتھ نال کھاونا, چھّڈ دِّتا هالے'

اُس بچن کیتے پرتاپ دے, پر کر کے پالے

اُس کر کے تےگاں نںگیآں, دو هّتھ وکھالے ۔۴۔

۵. دِلی کھبراں پُجیآں, 'وِّچ راجستھانے

ِاک آکی پُتر جںمِآں, سںگرام گھرانے

اُن بیڑے چُکے لڑن دے, هتھ بّدھے گانے

اُه بن گِآ شمھاں مےواڑ دی, گِردے پروانے

اُن پُٹیآں سبھے چَوںکیآں, تے مُغلی ٹھانے

اُن کیتے بںد چُپھےريوں, دےنے نزرانے

اُن چھاںٹا مار کے لُٹ لاے, کای شاهی خزانے

اُه دِلی لَےنی چاںهودا, کِسے جںگ بهانے

اُن کیتا مُوںه چتَوڑ نُوں, هاتھی مستانے

جے بںدوبست نا هويا, هے شاها دانے !

اُه جھُل جااُو واںگ هنےریآں, کُل هِںدُستانے' ۔۵۔

۶. اکبر کھبراں سُنیآں, بل بھاںبڑ اُّٹھے

اُن کھِچی تےغ مِآن چوں, پھڑ سّجی مُّٹھے

اُن آکھِآ, 'پُتر مُغل دا, کوای سبھا چوں اُّٹھے

چُکے ِاس تلوار نُوں, چڑھ جااے اُس گُّٹھے

اُه بّکرا جےهڑا بُّکدا, پھڑ اُس نُوں کُّٹھے

پر دِلی لَے آاے بنّھ کے, پا سںگل پُّٹھے' ۔۶۔

۷. چمکے تےغ الانی, کوای جی نا چااے

اُه سّپنی هوای اوےسلی, کَون اُںگل لااے

اُه سِدھی پرچی مَوت دی, اُهنُوں کَون اُٹھااے

اُه سُّتی کلا چِروکنی, بھلا کَون جگااے

جِنھاں مارِآ کِلھا چتَوڑ دا, لکھ جان گوااے

اُه چںگی ترھاں سی جاندے, جاناں کِس جااے

تے پَےنے کِّتھے مُکابلے, کیهدے نال واه اے

اُتھے وّڈیآں مُّچھاں والِآں, سِر نیوےں پااے

اُه ِاک دُوجے نُوں وےکھدے, پاے اّکھ چُرااے

پر کےهڑا چُکے تےغ نُوں, گل آفت پااے ۔۷۔

۸. دڑ وّٹی درباریآں, اکبر وّٹ کھادھے

اُه بّدل واںگُو گّجِآ, مُّچھاں نُوں تاا دے

اُن آکھِآ, 'هَےف جوانیآں, تُسیں تُرکی کاهدے

اج جّنت وِچوں وےکھدے, تُهاڈے پِاُ دادے

تُسیں ڈردے اُس راجپُوت توں, بَےٹھے دم سادھے'

ِاه بولی لگی جِگر نُوں, اُٹھ کھڑے شاهزادے

آ پھڑ لای تےغ سلیم نے, چُک بیڑے کھادھے

پر نال هواے جَے پُریاے, رکھ نیچ ِارادے ۔۸۔

۹. نَوبت وّجی جںگ دی, هو پای تِآری

چڑھ پھَوجاں دَوڑیآں دِلیاَوں, کر مارو ماری

اُه چڑھ پای مُغل سپاه کُل, وّڈی بلکاری

جِن مارے کِلے چُپھےر دے, چڑھ وارو واری

اُنھاں هّتھیں لِشکن برچھیآں, لّک تےز کٹاری

اُنھاں پا لایآں گلیں بںدُوکاں, پھڑ توڑےداری

اُنھاں هاتھی توپیں جُپ لاے, پا سںگل بھاری

اُنھاں لد لد اُّٹھ برُود دے, لا لاے اگاڑی

اُنھاں هےٹھاں گھوڑے هِنکدے, پااُںدے گھُمکاری

اُه بھّجن واںگ هوا دے, پاے لَےن اُڈاری

اُه سَو سَو مںزلاں مار کے, کِتے کھان نِهاری

آ راهیں دھُوڑاں اُڈیآں, چھا گای گُباری

پر کھُکھل اُڈ اسمان نُوں, چڑھ چّلی ساری ۔۹۔

۱۰. رانے سُنِآں آ گایآں, چڑھ پھَوجاں شاهی

اُن آکھِآ, 'کرو تِآریآں, جھٹ واهو داهی

اُن آکھِآ نالے کر ديو, سارے سُنواای

جِن مرنا aپنے دےش تے, اُه آ جااے بھاای

کل سونا پرکھِآ جاونا, رن بھّٹھی تاای

کل انکھاں وےکھیآں جانیآں, نالے ٹھکُراای' ۔۱۰۔

۱۱. آ گھر گھر چڑھیآں لالیآں, کّل هواُو لڑاای

لاڑے بن بن نِکلے, رجپُوت سِپاهی

آ بھَےناں گاایآں گھوڑیآں, لای واگ پھڑاای

اُه تھںماں ورگے سُورمے, نَوں هّتھ اُچاای

اُنھاں اّکھاں سںکھاں ورگیآں, وِچ تیلی لاای

اُنھاں لا لا تےل نرےل دے, اَےاُں مُّچھ ودھاای

جِاُں دُشمن پھاںسی لااُن نُوں, پھاںسی لٹکاای

اُه شکلاں شےراں ورگیآں, جدوں دےن وِکھاای

ڈر هاتھی چیکاں ماردے, پا دےن دُهاای

اُنھاں من من لوها کُّٹ کے, گل وردی پاای

اُنھاں کھںڈے بنّھے لّک نُوں, پِّٹھ ڈھال سجاای

اُنھاں دھَوںسے کُّٹے آاُںدِآں, دُنیآں گھبراای

هونی کّڈھیآں دںدیآں, مَوت کِلکِلی پاای

اُه لڑنا مرنا جاندے, هور گّل نا کاای

پر وےکھو کِهڑے مَےدان وِچ, هُن هواُو لڑاای ۔۱۱۔

۱۲. هلدی گھاٹی دے کول, دووےں دل آ کے لّتھے

ِاک بنّے لشکر اکبری, وڈے سمرّتھے

ِاک بنّے دل پرتاپ دے, شےراں دے جّتھے

آ مارُو وّجِآ جںگ دا, بھِڑ چّلے مّتھے

آ نِکلیآں تےغاں تِکھیآں, تیراں دے دّتھے

اَوتھے چّلی تےغ نِشںگ هو, سِر لّکھاں لّتھے

اَوه رُل گاے وِچ مَےدان دے, جِاُں ڈھکلے پّتھے

پر دھرتی هو گای رںگلی, جِاُں ڈُلھے کّتھے ۔۱۲۔

۱۳. رےجھے پِآ مدان آں, جِاُں دےگا گڑھکے

آ سُورج چڑھِآ سِکھر تے, لّکھ گولا کڑکے

سَو سَو کوه دُوّليوں, پای دھرتی دھڑکے

چڑھِآ روه پرتاپ نُوں, اّگ نِکلی سڑکے

اُس رن وِچ گھوڑا ٹھّلھِآ, هتھ نےزا پھڑکے

اُن وِنّھ وِنّھ رّکھے سُورمے, فل ٹھوکے جڑکے

اَوس چُن لاے سبھ سِر-کّڈھوےں, جِهڑے اّکھیں رڑکے

آ رَولا پِآ مَےدان وِچ, دےںه آ گِآ چڑھکے

اج وِرلا ماں دا لاڈلا, گھر جااُو لڑکے

اَوتھے تیراں چھاواں کیتیآں, لکھ کھںڈا کھڑکے ۔۱۳۔

۱۴. آ فَوجاں دے وِچ مچ گای, بھاری ترتھّلی

لکھ مُغلاں توپاں گّڈیآں, پر پےش نا چّلی

اَوتھے بِجلی واںگُوں چّلدی, جااے تےغ نا ٹھّلھی

اَوتھے ڈِگ ڈِگ پَےںدے سُورمے, هوای مَوت سوّلی

اَوتھے گھوڑا سنے سوار دے, جااے دھرتی مّلی

اَوتھے هاتھی چیکاں ماردے, کھا سّٹ کوّلی

اَوتھے نالے وگدے کھُون دے, پاے جان جھبّلی

آ راجپُوت بهادراں, پَے اَو فَوج دبّلی

دِل چھّڈے مُغل سِپاهیآں, پَے بھاجڑ چّلی

پر کِسمت چںگی مُغل دی, گّل هوای سُکھّلی

آ پُجی مّدد دِلیاَوں, اکبر دی گھّلی

جِن نےرھی جھُلی کهِر دی, مُڑ آ کے ٹھّلھی ۔۱۴۔