ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ

ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸੋਨੇ ਦੀ ਚਿੜੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਖੇਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੇਸ਼ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਇੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭੋਜਨ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਵੀ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਚੰਗੀ ਬਰਸਾਤ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਿੰਚਾਈ ਦੇ ਵਧੀਆ ਸਾਧਨ ਸਨ। 

ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੇਤੀ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਸੀਮਤ ਹੋਣ ਲੱਗੀ ਤਾਂ ਮੌਸਮ ਨੇ ਵੀ ਕਰਵਟ ਲੈ ਲਈ ਅਤੇ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਮੀਂਹ ਪੈਣ ਲੱਗਾ। ਦੇਸ਼ ਦਾ ਉਦਯੋਗੀਕਰਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਕਿਸਾਨ ਖੇਤੀ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਵਧਦੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਕਾਰਨ ਸਰਕਾਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚੀ। ਗਰੀਬੀ ਤੋਂ ਤੰਗ ਆ ਕੇ ਕਿਸਾਨ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਆਤਮਹੱਤਿਆ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਘਿਨਾਉਣਾ ਅਪਰਾਧ ਹੈ ਪਰ ਕੀ ਕਰੀਏ? 

ਬਿਹਾਰ, ਹਰਿਆਣਾ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਪੰਜਾਬ ਵਰਗੇ ਸੂਬੇ ਖੇਤੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਹਨ, ਪਰ ਉੱਥੇ ਵੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਖੇਤੀ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਸ਼ਾਹੂਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਕਰਜ਼ਾ ਮੋੜਨ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ ਵਰਗਾ ਘਿਨੌਣਾ ਰਾਹ ਚੁਣ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਦਦ ਤਾਂ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਵੀ ਵਿਚੋਲਿਆਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਸਰਕਾਰ ਅਜਿਹੀ ਨੀਤੀ ਨਹੀਂ ਅਪਣਾਉਂਦੀ ਜਿਸ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਲਾਭ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਨਹੀਂ ਰੁਕਣਗੀਆਂ।