ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਬਰਬਾਦੀ

ਭਾਰਤ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਕੈਲੰਡਰ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਦੇਖੀਏ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਦੀਵਾਲੀ ਵਾਂਗ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਤਿਉਹਾਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਦੁਸਹਿਰਾ, ਹੋਲੀ, ਰੱਖੜੀ, ਵਿਸਾਖੀ, ਈਦ, ਓਨਮ, ਬੀਹ, ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ, ਦੁਰਗਾ ਪੂਜਾ, ਰਾਮ ਨੌਮੀ, 26 ਜਨਵਰੀ, 15 ਅਗਸਤ ਆਦਿ। ਸਾਰੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਆਪਣੇ ਸਾਧਨਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਰਚ ਬੜੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। 

ਜਦੋਂ ਤਿਉਹਾਰ ਖਤਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਦੁੱਖ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਵਾਰ ਤਿਉਹਾਰ ‘ਤੇ ਇੰਨਾ ਖਰਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਵਿਚ ਬਿਤਾਉਣੇ ਪੈਣਗੇ। ਤੁਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਦੀਵਾਲੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਘਰ ਦਾ ਦੀਵਾਲੀਆ ਹੋ ਕੇ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਅਜਿਹੀ ਗੱਲ ਸੁਣਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਸਮਝੋ ਕਿ ਇਸ ਪਰਿਵਾਰ ਜਾਂ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਨੇ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਨਾਲ ਖਰਚ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਪਛਤਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੀਵਾਲੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ। ਪਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨੀ ਹੈ। ਉਹ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ ਬੇਲੋੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖਰੀਦ ਕੇ ਪੂਰੇ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਬਜਟ ਵਿਗਾੜ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। 

ਕੁਝ ਲੋਕ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਜੂਏ ਨੂੰ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਰੋੜਪਤੀ ਇੱਕ ਰਾਜਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੌਰਾਨ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਰੁਪਏ ਦੇ ਪਟਾਕੇ ਸਿਰਫ਼ ਦਿਖਾਵੇ ਲਈ ਵਰਤਦੇ ਹਨ। ਪਟਾਕੇ ਵੀ ਮਹਿੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਿਹਾੜੇ, ਦੁਸਹਿਰੇ ਅਤੇ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਆਤਿਸ਼ਬਾਜ਼ੀ ਆਮ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੌਰਾਨ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੱਕ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਬੰਬ ਫਟਦੇ ਸੁਣੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਟੀਬੀ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਝੱਲਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। 

ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੂਸ਼ਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਮਾਸ਼ਾ ਇੰਨਾ ਹੈ ਕਿ 17000 ਰੁਪਏ ਦੀ ਤਨਖਾਹ ਵਾਲਾ ਕਲਰਕ ਵੀ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਡ੍ਰਾਈ ਫਰੂਟ ਦਾ ਤੋਹਫਾ ਦੇਣ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 26 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਫੌਜ ਦੀ ਪਰੇਡ ਅਤੇ ਝਾਕੀਆਂ ‘ਤੇ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪੈਸਾ ਗਰੀਬ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਖਰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਈ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਲੋਕ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੂਆ ਖੇਡਦੇ ਹਨ। ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਅਜਿਹੇ ਅਨੈਤਿਕ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਨਹੀਂ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਅਸਲ ਵਿਚ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।