ਭਾਰਤ ਦੀ ਬਾਨੂ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੂਕਰ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਕੇ ਰਚਿਆ ਇਤਿਹਾਸ

ਇਹ ਬੂਕਰ ਇਨਾਮ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਛੋਟਾ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ। ਜੱਜਾਂ ਨੇ ਉਸਦੇ ਪਾਤਰਾਂ ਦੀ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਪੋਰਟਰੇਟ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ।

1990 ਅਤੇ 2023 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀਆਂ 12 ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਹਾਰਟ ਲੈਂਪ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੁਸਲਿਮ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਦੀਪਾ ਭਾਸਤੀ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਕੇ ਕੰਨੜ ਤੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ £50,000 ਦਾ ਇਨਾਮ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।

ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ, ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਨੇ ਪਾਠਕਾਂ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜਗ੍ਹਾ ਦਿੱਤੀ।

"ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਇਸ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸੀ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਕਹਾਣੀ ਕਦੇ ਛੋਟੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ; ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਅਨੁਭਵ ਦੀ ਟੇਪੇਸਟ੍ਰੀ ਵਿੱਚ, ਹਰ ਧਾਗਾ ਕੁਝ ਭਾਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ", ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ। "ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਅਕਸਰ ਸਾਨੂੰ ਵੰਡਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਸਾਹਿਤ ਆਖਰੀ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।

ਭਾਸਤੀ, ਜੋ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੂਕਰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਅਨੁਵਾਦਕ ਬਣੀ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜਿੱਤ ਕੰਨੜ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਤੋਂ ਹੋਰ ਅਨੁਵਾਦਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗੀ।

ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ, ਪੈਂਗੁਇਨ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਮੁੱਖ ਸੰਪਾਦਕ, ਮਾਨਸੀ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਖੇਤਰੀ ਸਾਹਿਤ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜਿੱਤ ਸੀ।

ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਨੇ ਕਿਹਾ, 2022 ਵਿੱਚ ਟੌਮ ਆਫ਼ ਸੈਂਡ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ [ਗੀਤਾਂਜਲੀ ਸ਼੍ਰੀ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਹਿੰਦੀ ਤੋਂ ਅਨੁਵਾਦ ਡੇਜ਼ੀ ਰੌਕਵੈੱਲ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ], ਇਸ ਸਾਲ ਹਾਰਟ ਲੈਂਪ ਦੀ ਜਿੱਤ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਕਈ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਸਾਡੇ ਪੂਰੇ ਧਿਆਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਲਈ ਆਪਣੇ ਕੰਨਾਂ ਦੇ ਰਿਣੀ ਹਾਂ।"

ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਦੀ ਰਚਨਾ ਪੁਸਤਕ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਬੂਕਰ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਦੀ ਜਿੱਤ ਨੇ ਉਸਦੇ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਰਚਨਾ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪਾਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਉਸਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਧਾਰਮਿਕ ਰੂੜੀਵਾਦ ਅਤੇ ਇੱਕ ਡੂੰਘੇ ਪੁਰਖ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਮਾਜ ਦੁਆਰਾ ਲਿਆਂਦੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਸਵੈ-ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਸ਼ਾਇਦ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਭ ਤੋਂ ਸੂਖਮ ਕਿਰਦਾਰਾਂ ਅਤੇ ਕਥਾਨਕਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਬਾਨੂ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਕੌਣ ਹੈ?
ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਦੱਖਣੀ ਰਾਜ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੁੜੀਆਂ ਵਾਂਗ, ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਕੁਰਾਨ ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੀ ਸੀ।

ਪਰ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਜੋ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਠ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਕਾਨਵੈਂਟ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਜਿੱਥੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਮਾਧਿਅਮ ਰਾਜ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਕੰਨੜ ਸੀ।

ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਨੇ ਕੰਨੜ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਇਹ ਓਪਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਉਹ ਭਾਸ਼ਾ ਬਣ ਗਈ ਜੋ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਹਿਤਕ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਲਈ ਚੁਣੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਹੀ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਾਲਜ ਜਾਣਾ ਚੁਣਿਆ ਭਾਵੇਂ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀ ਵਿਆਹ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।

ਉਸਦੀ ਛੋਟੀ ਕਹਾਣੀ 26 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਪਸੰਦ ਦੇ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਈ, ਪਰ ਉਸਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵਿਆਹੁਤਾ ਸਾਲ ਵੀ ਟਕਰਾਅ ਅਤੇ ਝਗੜਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਸਨ - ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਉਸਨੇ ਕਈ ਇੰਟਰਵਿਊਆਂ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ।

ਵੋਗ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨਾਲ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, "ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਿਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਪਰ ਲਿਖਣ ਲਈ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਅਚਾਨਕ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮੈਨੂੰ ਬੁਰਕਾ ਪਹਿਨਣ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਮੈਂ 29 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਪੋਸਟਪਾਰਟਮ ਡਿਪ੍ਰੈਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਮਾਂ ਬਣ ਗਈ।"

ਦ ਵੀਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਦੀਵਾਰਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੀਮਤ ਜੀਵਨ ਜਿਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।