ਧਨੂੰ ਨੂੰ ਤੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹੀ ਹੈਂ ਜਿਹੋ ਜਿਹਾ ਅਕਲ ਦਾ ਕੋਟ ਏ ? ਰੰਨ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਰਗੀ ਹੀ ਮਿਲੀ ਏ। 'ਰੱਬ ਬਣਾਈ ਜੋੜੀ, ਇਕ ਅੰਨਾ ਤੇ ਇਕ ਕੋਹੜੀ' ਵਾਲਾ ਹਿਸਾਬ ਹੋਇਆ ਏ।
ਹਰ ਕੋਈ ਜਿਵੇਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੈਨੂੰ ਵਰਤ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਇਹ ਕੀ ਹੋਇਆ ਕਿ ਬੰਦਾ ਬਣੇ, ਰਬੜ ਦਾ ਫੀਤਾ ਜਿਸ ਖਿਚਿਆ ਲੰਮਾ ਕੀਤਾ।
ਸਾਹਿਬ- ਐਵੇਂ ਬੁੱਢੀਆਂ ਦੀਆਂ ਅਵਾਈਆਂ । ਨਾ ਕੋਈ ਗੱਲ ਹੋਵੇ ਨਾ ਬਾਤ, ਰਾਈ ਦਾ ਪਹਾੜ ਬਣਾ ਦੇਂਦੀਆਂ ਨੇ।
ਕਬੀਰ ਅਵਰਹ ਕਉ ਉਪਦੇਸਤੇ ਮੁਖ ਮੈਂ ਪਰਿਹੈ ਰੇਤ । ਰਾਸਿ ਬਿਗਾਨੀ ਰਾਖਤੇ ਖਾਯਾ ਘਰ ਕਾ ਖੇਤ।
ਰਾਹ ਹੂੰ ਉਜੜ ਜੇ ਪਵੈ ਮੁੱਸ ਦੇ ਫਾਹ। ਤਿਉਂ ਜਗ ਅੰਦਰ ਬੇਮੁਖਾਂ ਨਿਤ ਉਤੇ ਸਾਹਾ।
ਬਾਬਾ-ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਝਗੜਾ ਹੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 'ਰਾਹਕ ਕਮਾਏ ਤੇ ਸਾਂਈਂ ਖਾਏ।' ਹੋਰ ਤਾਂ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ।
ਕਈ ਵਾਰੀ ਉਹ ਬੈਠਾ ਬੈਠਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਉਤੇ ਝੁੰਜਲਾ ਉਠਦਾ 'ਮੈਂ ਇਹ ਕੀ ਮੁਸੀਬਤ ਸਹੇੜ ਲਈ ਹੈ- ਮੁਫਤ ਦੀ ਰਾਹ ਜਾਂਦੀਏ ਬਲਾਏ ਗਲ ਲਗ' ਪਰ ਹੁਣ ਕੀ ਬਣੇਗਾ ?
ਤਾਰਾ-ਰਾਹ ਪਿਆ ਜਾਣੀਏ ਜਾਂ ਵਾਹ ਪਿਆ ਜਾਣੀਏ । ਬੱਚੂ, ਪਤਾ ਓਦੋਂ ਲਗੂ ਜਦੋਂ ਮੌਤ ਦੇ ਮੂੰਹ ਪਏਂਗਾ।
ਸੁੰਦਰੀ ਭੈਣ ! ਤੂੰ ਇਸ ਸਿਆਪੇ ਵਿਚ ਕੀ ਖੱਟਣਾ ਹੈ ? 'ਰਾਹ ਰਹਿਣ ਦੇ ਤੇ ਗਾਹ ਗਹਿਣ ਦੇ' ਸੁੱਖ ਇਸੇ ਵਿੱਚ ਹੈ।
ਨਾਜ਼ਰ- ਮੂਰਖਾ ! ਤੂੰ ਇਹ ਕੀ ਕੀਤਾ ? ਨਾਲੇ 'ਰਾਹ ਵਿਚ ਹੱਗੇਂ, ਨਾਲੇ ਆਨੇ ਟੱਡੇ' ਝਾੜ ਤਾਂ ਪੈਣੀ ਹੀ ਸੀ।
ਸ਼ਾਹ ਜੀ ! ਤੁਸਾਡਾ ਪਿਆਰੇ ਲਾਲ ਕਾਬੂ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗਾ। ਅਜਿਹੇ ਅੜਬਾਂ ਲਈ ਡੰਡਾ ਹੀ ਦਾਰੂ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਨਹੀਂ ਸੁਣਿਆ 'ਰਾਕੀ ਨੂੰ ਸੈਨਤ, ਗਧੇ ਨੂੰ ਸੋਟਾ' ਵਾਲਾ ਅਖਾਣ ?
ਇੱਥੇ ਤਾਂ ਇਹੋ ਹਾਲ ਹੋਣਾ ਹੈ ਹੁਣ। 'ਰਾਖਾ ਜਵਾਂ ਦੇ ਢੇਰ ਦਾ ਗਧਾ' ਵਾਲਾ ਹਿਸਾਬ ਚੱਲੇਗਾ । ਰੱਬ ਹੀ ਬਚਾਏ ਤਾਂ ਬਚਾਏ !