ਮੇਰੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦੀ ਪੀੜ ਤੁਹਾਨੂੰ ਥੋੜੀ ਹੋਣੀ ਹੈ । ‘ਪਰਾਏ ਸਿਰ ਮੋਹਲਾ ਕਪਾਹ ਤੋਂ ਵੀ ਹੌਲਾ'। ਤੁਹਾਨੂੰ ਜੇ ਏਨੀਆਂ ਔਕੜਾਂ ਆਪ ਝੱਲਣੀਆਂ ਪੈਣ ਤਾਂ ਆਟੇ ਦਾਲ ਦਾ ਭਾ ਮਲੂਮ ਹੋ ਜਾਏ।
ਮੱਖਨਾ ! ਪਰਾਈ ਜੰਞ ਤੇ ਅਹਿਮਕ ਨੱਚੇ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਤੇਰੀ ਤਾਂ, ਆਪ ਕੁਝ ਕਰਨ ਜੋਗਾ ਨਹੀਂ ਤੇ ਪਿਉ ਦਾਦੇ ਦੇ ਕੀਤੇ ਤੇ ਟਾਹਰਾਂ ਮਾਰਦਾ ਹੈ।
‘ਪਰਾਈ ਹਾਸੀ ਗੜੇ ਮਿੱਠੀ' ਲਗਦੀ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਹੋਵੇ ਤੇ ਬੰਦਾ ਸਹਿ ਗੁਜ਼ਰੇ, ਤਦ ਜਾਣੀਏ।
ਪੋਰਸ- ਤੁਹਾਡੀ ਨੇਕ ਸਲਾਹ ਸਿਰ ਮੱਥੇ ਤੇ, ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਅਜੇ ਅਸਲੀ ਭੇਦ ਨਹੀਂ ਸਮਝੇ। 'ਪਰਾਈ ਆਸ ਸਦਾ ਨਿਰਾਸ'। ਮੈਂ ਮੰਨਦਾ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਲਣ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਉਕਾ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਣ ਲਗਾ ।
ਸਵਾਸ ਅਤ ਧੀਮਾ ਹੈ । ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਹਨ, ਸਰੀਰ ਠੰਢਾ ਠਾਰ ਹੈ। ਨਾੜ ਭੀ ਬੜੀ ਮੱਧਮ ਹੈ । ਪਿਤਾ ਨੇ ਇਹ ਕਹਿਕੇ ‘ਪਰਾਈ ਅਮਾਣ ਕਿਉਂ ਰਖੀਐ ਦਿੱਤੀ ਹੀ ਸੁਖੁ ਹੋਇ' ਲਾਡਲੀ ਨੂੰ ਕਲਾਵੇ ਵਿਚ ਚੁੱਕ ਲਿਆ। ਅਰ ਆਪਣੀ ਉਸ ਕੁਟੀਆ ਵੱਲ ਲੈ ਗਏ ਜੋ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਬਿਸਰਾਮ ਲਈ ਬਣੀ ਹੋਈ ਸੀ।
ਮੈਂ ਅੱਗੇ ਭੀ ਤੈਨੂੰ ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਸਮਝਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਦੂਜੇ ਦੇ ਘਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਕੇ ਰੱਖਣਾ ਦਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਿਆਣਿਆਂ ਨੇ ਠੀਕ ਆਖਿਆ ਹੈ ਕਿ 'ਪਰਾਇਆ ਘਰ ਥੁੱਕ ਦਾ ਵੀ ਡਰ, ਆਪਣਾ ਘਰ ਹਗ ਹਗ ਭਰ।'
ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਤਾਂ ਪਰਾਇਆ ਸਿਰ ਪੰਸੇਰੀ ਬਰਾਬਰ ਹੈ । ਆਪਣੀ ਅਕਲ ਦਾ ਏਨਾ ਵੀ ਘੁਮੰਡ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ।
ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਦੀ ਮਾਇਆ, ਕਿਧਰੇ ਧੁੱਪ ਕਿਧਰੇ ਛਾਇਆ' ਸਾਰੇ ਸੁਖੀ ਨਹੀਂ, ਨਾ ਹੀ ਸਾਰੇ ਦੁਖੀ ਹਨ ।
ਵਿਆਹ ਕਾਹਦਾ ਹੋਇਆ, ਜਦ ਖੁਸ਼ੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਿਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਹੋਈ । 'ਪਰਨਾਉਣਾ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਮਰਨਾ।'
ਮਨ- (ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ) ਇਹ ਜੀ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਹੈੱਡ ਮਿਸਟ੍ਰੈਸ ਨੇ। ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਲਿਆਕਤ ਤੇ ਮਿਹਨਤ ਦਾ ਅਸਰ, ਰਸੂਖ ਤੁਸੀਂ ਆਪ ਵੇਖ ਲੈਣਾ। ਪ੍ਰਤੱਖ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣ ਦੀ ਕੀ ਲੋੜ?
ਪਰਚੇ ਬਿਨਾ ਪ੍ਰਤੀਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ । ਬਿਨ ਜਾਣੇ ਤੁਸੀਂ ਉਹਦੇ ਉੱਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਿਵੇਂ ਕਰੋ ?
ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜਿਹਾ ਸਮਝੋ, ਤਦ ਹੀ ਰੱਬ ਦਾ ਗਿਆਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । 'ਪਰ ਮਰ ਪਰਮੇਸਰ ਜਾਗੇ'।