ਜਦੋਂ ਦਿਨ ਪੁੱਠੇ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਹਰ ਕੰਮ ਵਿਗੜਦਾ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੇ ਚੜ੍ਹੀਆਂ ਤੁਰੀਆਂ ਆਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਦਿਨ ਜਦ ਹੋਵਣ ਪੱਧਰੇ ਉੱਗਣ ਭੇਜੇ ਮਾਂਹ, ਰਬ ਫੜਾਈ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਪਿਉ ਤੇਰੇ ਦੀ ਬਾਂਹ।
(ਹਟਵਾਣੀਏਂ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਪਿੱਛੋਂ) ਉਹ ਕੁਝ ਚਿਰ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵੇਚ ਕੇ ਦਿਨ-ਕਟੀ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ।
ਕਦੀ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਦੇਵੀਆਂ ਦੀ ਵੀ ਕਿਸਮਤ ਬਦਲੂ ? ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਕਿਸਮਤ 'ਚ ਰੋਣਾ ਤੇ ਸੇਵਾ ਹੀ ਲਿਖੀ ਏ ? ਪੇਕੀਂ ਭਾਂਡੇ ਮਾਂਜ ਮਾਂਜ, ਗੋਹਾ ਸਿਟ ਸਿਟ ਦਿਨ ਕੱਟਦੀਆਂ ਨੇ ਤੇ ਸਹੁਰੀਂ ਹੋਰ ਹੀ ਪੁਆੜੇ ਪੈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ।
ਮਿਹਨਤ ਬਾਝ ਦਿਹਾੜੀਆਂ ਦੇਈ ਜਾਵੇ, ਐਸਾ ਕੁਦਰਤਾਂ ਦਾ ਕਾਰਖਾਨਾ ਨਹੀਂ ਉਂ।
ਉਹ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਕਦੇ ਆਂਦੇ ਹਨ, ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਕਦੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਮੰਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਏ ਕਿ ਉਹ ਆਪ ਹੀ ਸਦਾ ਦਾਲੋਂ ਟੁੱਟੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਮੈਂ ਤਾਂ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਇਹ ਤਾੜ ਗਈ ਸਾਂ ਕਿ ਇਸ ਦਾਲ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਕਾਲਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਵੇਖ ਲੈ ਸਾਰੇ ਹਰਦਵਾਰ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਨੇ।
ਮੈਂ ਵਾਪਸ ਆਈ ਤਾਂ ਦਾਲ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਸੀ ਤੇ ਸੜਨ ਦੀ ਬੂ ਆ ਰਹੀ ਸੀ।
ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀਆ ! ਜਾਗ ਕੇ ਮਾਰ ਝਾਤੀ, ਤੇਰੇ ਜੀਉਣ ਦਾ ਅੱਜ ਕੋਈ ਹਾਲ ਭੀ ਹੈ ? ਪਲੇ ਆਪਣੇ ਕੋਈ ਕਰਤੂਤ ਭੀ ਹੈ ? ਗਲਦੀ ਕਿਸੇ ਮਹਿਫ਼ਲ ਅੰਦਰ ਦਾਲ ਭੀ ਹੈ ?
ਪਿੰਡ ਦੀ ਸੁਥਰੀ ਹਵਾ ਤੇ ਮਿੱਠੇ ਪਾਣੀ ਨੇ ਮੇਰੀ ਦਾਰੂ ਛਡਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਕੀ ਸਬੱਬ ਹੈ ਕਿ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਦਾਰੂ ਪੀਂਦੇ ਹਨ?
ਊਸ਼ਾ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਖ਼ਿਆਲ ਗ਼ਲਤ ਜਾਪਿਆ ਜੇਹੜਾ ਉਹ ਸੋਚਦੀ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ ਸੰਗੀਤਕ ਰੁਚੀਆਂ ਤੋਂ ਅਨਭਿੱਜ ਹੈ । ਗਾਣੇ ਦੇ ਇੱਕ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਉੱਤੇ ਜਿਸ ਤਰਾਂ ਪੂਰਨ ਚੰਦ ਨੇ ਦਾਦ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਇਸ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਿੱਠੀ ਤਸੱਲੀ ਹੋਈ।
ਕੱਲ ਤੇ ਵਿਚਾਰਾ ਇੱਥੇ ਹੱਸਦਾ ਖੇਡਦਾ ਸੀ। ਰਾਤੋ ਰਾਤ ਉਸ ਦਾ ਦਾਣਾ ਪਾਣੀ ਮੁੱਕ ਗਿਆ। ਐਸਾ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਸੂਲ ਉਠਿਆ ਕਿ ਬਸ ਮੂਧਿਆਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।