ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਚੇਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਕਿ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਉਹ ਵੱਡੀ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਘਟਨਾ ਹੋਣ ਤੇ ਵੀ ਕਦੇ ਰੋਇਆ ਹੋਵੇ- ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਕਦੇ ਗਿੱਲੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹੋਣ।
ਪੂਰਨ ਚੰਦ ਨੂੰ ਸੁਪਨੇ ਵਿੱਚ ਭੀ ਖਿਆਲ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਏਡੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਿਸਮਤ ਦਾ ਮਾਲਕ ਬਣੇਗਾ। ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਉਸਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਚਮਕ ਉੱਠੀਆਂ ਜਦ ਅਚਾਨਕ ਹੀ ਲਾਲਾ ਦੇਵ ਰਾਜ ਦੀ ਲੜਕੀ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਕੁੜਮਾਈ ਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਛੇਤੀ ਹੀ ਵਿਆਹ ਹੋ ਗਿਆ।
ਇੱਧਰੋਂ ਚਿਲਮ ਵਿੱਚੋਂ ਧੂਆਂ ਧਾਰ ਲੰਬ ਨਿਕਲੀ, ਉੱਧਰ ਚਰਸੀ ਹੁਰਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਚੜ੍ਹ ਗਈਆਂ, ਖਿਆਲ ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਉੱਚੇ ਹੋ ਗਏ।
ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਢੇਰ ਚਿਰ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਨੂੰ ਚਕੋਰ ਵਾਂਗ ਅੱਖਾਂ ਚੁੱਕੀ ਵੇਖ ਰਹੇ ਸਨ। ਰੱਬ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪੰਝੀ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਆਖ਼ਿਰ ਭੁਇੰ ਵੰਡਣ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਹੀ ਗਿਆ।
ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਰਾਮ ਦੀਆਂ ਕਰਤੂਤਾਂ ਦਾ ਭਾਂਡਾ ਭੰਨ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਹ ਮੇਰੇ ਵੱਲ ਅੱਖਾਂ ਚੁਰਾ ਕੇ ਵੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਸੰਗਮਰਮਰ ਦਾ ਗੋਲ ਡਾਇਨਿੰਗ ਟੇਬਲ, ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਅੱਧੀ ਦਰਜਨ ਚਮਕਦਾਰ ਕੁਰਸੀਆਂ ਦਾ ਸੈੱਟ ਵੇਖ ਕੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਚੁੰਧਿਆ ਗਈਆਂ।
ਮਾਘੀ ਆ ਜਾਣ ਤੇ ਵੀ ਉਸ ਕੋਈ ਰੁਪਿਆ ਨਾ ਮੋੜਿਆ। ਜਿਊਣਾ ਪੰਚਾਇਤ ਵਿੱਚ ਫਿਰ ਅੱਖਾਂ ਫੇਰ ਗਿਆ। ਚਾਰ ਮਹੀਨੇ ਬੀਤ ਜਾਣ ਤੇ ਹਾੜ੍ਹੀ ਵੀ ਆ ਗਈ। ਜਿਊਣੇ ਨੇ ਇੱਕ ਦੋ ਆਦਮੀਆਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨ ਫਿਰ ਮੱਲੋਜ਼ੋਰੀ ਵਾਹ ਲਈ। ਪੰਚਾਇਤ ਤੋਂ ਕੁਝ ਨਾ ਬਣਿਆ; ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ੁੰਮਾਂ ਲਿਆ ਸੀ ਉਹ ਵੀ ਅੱਖਾਂ ਟੇਡੀਆਂ ਕਰ ਗਏ। ਸੰਤੀ ਚੁਫੇਰਿਉਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੇ ਘੇਰ ਲਈ।
ਰੇਸ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਅੰਜਲੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਇੱਕ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਚੋਰੀ ਫਲ ਖਾਣ ਦੇ ਬਦਲੇ ਇੰਨਾ ਮਾਰਿਆ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੰਜੀ ਤੋਂ ਨਾ ਉੱਠਿਆ। ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਰੇਸ਼ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅੱਥਰੂਆਂ ਨਾਲ ਡੁੱਬ ਡੁਬਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।
ਸਾਡੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਲੋਕ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ 'ਤੇ ਬਿਠਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਤੋਂ ਚਰਬੀ ਤਦ ਲਾਹਣੀ, ਜਦ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗਲਤੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ।
ਜਦ ਉਸ ਨੂੰ ਧੋਖੇ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਦ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਤੋਂ ਪੱਟੀ ਉੱਤਰੀ।
ਉਸਨੂੰ ਆਪ ਤੇ ਕੋਈ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਅਉੜੇ ਨਾਂ ; ਬਸ ਜਿਹੜਾ ਗਲ ਕਰੇ ਉਸ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਲ ਬਿਟ ਬਿਟ ਤੱਕੀ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸ ਦੀ ਮੂਰਖਤਾ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਥੱਲੇ ਆ ਗਈ।