'ਬੱਤੀ ਦੰਦਾਂ ਵਿਚ ਜਿਕਰ ਇਕ ਨਰਮ ਤੇ ਕੋਮਲ ਜੀਭ ਵਸਦੀ ਹੈ, ਇਕਰ ਹੀ ਸਰਦਾਰ ਸ਼ਾਮ ਸਿੰਘ ਦੇ ਜਥੇ ਦੇ ਬਹਾਦਰ ਸਿੰਘਾਂ ਵਿਚ ਨਿਮਰਤਾ ਤੇ ਮਿੱਠਤ ਦੀ ਪੁਤਲੀ ਸੁੰਦਰੀ ਦਾ ਨਿਰਬਾਹ ਹੋਣ ਲੱਗਾ।
ਸੱਚ ਏ 'ਬਣੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਯਾਰ ਨੇਂ' ਦੁੱਖ ਵਿੱਚ ਕੌਣ ਕਿਸੇ ਦਾ ਬਣਦਾ ਏ ?
ਬਣੀ ਤਣੀ ਦਾ ਸਭ ਕੋਈ ਸਾਥੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਗ਼ਰੀਬੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਪੁੱਛਦਾ।
ਕੰਮ ਕਿਵੇਂ ਚਲਦਾ ? ਸਾਖ ਜੋ ਨਾ ਰਹੀ । ਉਧਾਰ ਲੈਕੇ ਇਸ ਨੇ ਤਾਂ ਕਦੀ ਮੋੜਨ ਦਾ ਨਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲਿਆ।
ਖਸਮ ਨਾਨੀ ਕਰੈ, ਚੱਟੀ ਦੋਹਤਰੇ ਦੇ ਸਿਰ । ਪਾਪ ਤੁਸਾਂ ਕੀਤਾ ਤੇ ਪਾਪੀ ਮੈਂ । 'ਹਰਾਮ ਦੇ ਮਾਪੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਬੱਚੇ ਨਹੀਂ।'
ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਵੱਡੇ ਹੋ ਕੇ ਵੀ ਸੁਧਰੇ ਰਹਿਣ । 'ਬੱਚਾ ਹੀ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਪਿਉ ਏ' ਪਰ ਅਸੀਂ ਜੜ੍ਹ ਨੂੰ ਨਹੀਂ, ਡਾਲ ਨੂੰ ਫੜਦੇ ਹਾਂ।
ਠੀਕ ਹੈ 'ਬੱਚਾ ਤੇ ਰੰਬਾ ਚੰਡਿਆ ਹੀ ਕੰਮ ਆਉਂਦਾ ਹੈ' ਤੇ ਬਹੁਤਾ ਲਾਡ ਕੀਨੂੰ ਨਹੀਂ ਵਿਗਾੜ ਦੇਂਦਾ ? ਪਰ ਹੁਣ ਨਵੇਂ ਜ਼ਮਾਨੇ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਹਨ, ਇਸ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦਾ।
ਬਿਜੈ ਸਿੰਘ- ਕੀ ਉਹ ਐਡਾ ਦੁਸ਼ਟ ਹੈ ? ਮੈਨੂੰ ਸਮਾਂ ਤਾਂ ਫੁਰਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਸਾਫ ਦਿਲ ਪੁਰਖ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਅੱਜ ਪੂਰਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ । ਹੇ ਕਰਤਾਰ ! ਕਹੇ ਕਹੇ 'ਬਘਿਆੜ ਗਊਆਂ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿਚ' ਫਿਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਉਸ ਬੇਈਮਾਨ ਨੇ ਰੁਪਿਆ ਤਾਂ ਖੁਰਦ ਬੁਰਦ ਕਰਨਾ ਹੀ ਸੀ । ਤੁਸਾਂ ਕਿਉਂ ਅਜੇਹੇ 'ਬਗਲੇ ਭਗਤ ਨੂੰ ਮੱਛੀਆਂ ਦਾ ਰਾਖਾ' ਬਿਠਾ ਦਿੱਤਾ ?
ਪੰਡਤ ਹੁਰਾਂ ਦਾ ਸੁਭਾ ਵੀ ਤਾਂ 'ਬਗਲ ਵਿਚ ਛੁਰੀ ਤੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਰਾਮ ਰਾਮ' ਵਾਲਾ ਹੀ ਹੈ। ਬਾਹਰੋਂ ਕੁਝ ਹਨ ਤੇ ਅੰਦਰੋਂ ਕੁਝ।
ਸ਼ੀਲਾ- ਤੁਸਾਡੀ ਕਿਰਪਾ ਲੋੜੀਂਦੀ ਹੈ। ਇਕ ਰਾਤ ਤਾਂ ਬੀਤੀ, ਇਸ ਮਕਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਕੇ । ਪਰ ਕਦ ਤੱਕ ‘ਬਕਰੇ ਦੀ ਮਾਂ ਸੁੱਖਣਾ ਸੁੱਖ ਕੇ ਲੰਘਾਵੇਗੀ ? ਅੱਜ ਨਵਾਬ ਸਾਹਿਬ ਭੁੱਲੇ ਕਲ੍ਹ ਯਾਦ ਕਰਨਗੇ। ਕੱਲ੍ਹ ਨਾ ਤੇ ਪਰਸੋਂ ਕਦ ਤੱਕ ਇਹ ਲੁਕਾ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ ?
ਹਜ਼ਾਰ ਮਿੰਨਤਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਪਰ ਤੁਸਾਂ ਉੱਕੀ ਕਦਰ ਨਾ ਜਾਤੀ। ਅਖੇ ਬਕਰੇ ਦੀ ਜਾਨ ਗਈ ਪਰ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਸਆਦ ਨਾ ਆਇਆ।