ਉਸ ਲਈ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵੀ ਕੋਈ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਸੇਜ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਫੇਰ ਵੀ ਇਸ ਵੇਲੇ ਉਸ ਦੀ ਰੂਹ ਬਾਹਰ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗੱਡੀ ਹੋਈ ਸੀ।
ਬੁੱਢੇ ਨੇ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਕਿਹਾ-- ਰੱਬ ਤੁਹਾਡਾ ਭਲਾ ਕਰੇ ਮੈਂ ਤਾਂ ਘਰ ਲੱਭਦਾ ਲੱਭਦਾ ਰੁਲ ਗਿਆ ਆਂ। ਅੱਗੋਂ ਨਜ਼ਰ ਮੇਰੀ ਜ਼ਰਾ ਮਾੜੀ ਏ।
ਇਸ ਵੇਲੇ ਮੇਰਾ ਹੱਥ ਡਾਢਾ ਤੰਗ ਏ, ਜਿਤਨਾ ਤੂੰ ਆਖਦਾ ਏਂ ਉਤਨਾ ਰੁਪਈਆ ਬਣਨਾ ਤੇ ਬੜਾ ਔਖਾ ਏ ਪਰ ਰੁਪਈਆ ਪੰਜ ਕੂ ਸੌ ਮਰ ਜੀ ਕੇ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਬਣਾ ਦਿਆਂਗਾ।
ਵਿਹਾਰ ਵਿਚ ਲਿਹਾਜ਼ ਕਾਹਦਾ । ਅਨੰਤ ਰਾਮ ਆਪ ਜ਼ਾਮਨੀ ਦੇਵੇਗਾ । ਓਸ ਨੇ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਏ, ਪਈ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ਾਮੂ ਸ਼ਾਹ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋਵੇ, ਕਰ ਲਓ, ਤੇ ਸੌ ਰੁਪਯਾ ਮੈਂ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅੰਦਰ ਤਾਰਨਾ ਹੈ।
ਵਾਧਾ ਘਾਟਾ ਵਪਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਈ ਹੁੰਦਾ ਏ। ਸ਼ਾਹੂਕਾਰਾਂ ਦੇ ਕਈ ਵਾਰ ਦਵਾਲੇ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਤੇ ਫੇਰ ਰੱਬ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਸਵੱਲੀ ਹੋਇਆਂ ਰੁਪਏ ਦਾ ਰੋਲ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਏ।
ਉਰਵਸ਼ੀ ਸਦਾ ਲਈ ਹੱਡ ਮਾਸ ਦੀ ਪੁਤਲੀ ਬਣੀ ਰਹੇਗੀ—ਜਿਸ ਨੂੰ ਮਾਂ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਹੀ ਚਲਣਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਉਸ ਦਾ ਏਹ ਖਿਆਲ ਇਕ ਭੁਲੇਖਾ ਹੀ ਨਿਕਲਿਆ, ਜਦ ਉਸ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਉਰਵਸ਼ੀ ਵਿਚ ਹੁਣ ਮਨਮਰਜ਼ੀ ਕਰਨ ਦੀ ਰੁਚੀ ਜਾਗ ਉੱਠੀ ਹੈ।
ਸਭ ਤੋਂ ਛੇਕੜਲੀ ਗੱਲ ਜਿਹੜੀ ਗੋਮਤੀ ਨੇ ਸੁਣਾਈ, ਉਸ ਨਾਲ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਰੰਗ ਹੀ ਭਰਿਆ ਗਿਆ।
ਮਨੁੱਖੀ ਮਨ ਦਾ ਇਹ ਖਾਸਾ ਹੈ ਕਿ ਦਰਿਆ ਦੀ ਲਹਿਰ ਵਾਂਗ ਜਿਸ ਪਾਸੇ ਉਸ ਦਾ ਰੁਖ਼ ਹੋ ਤੁਰੇ, ਤੁਰਿਆ ਹੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਸੂਹ ਅਸਾਂ ਵੀ ਕੱਢ ਲਈ ਪਈ ਜਮੋ (ਸ਼ਾਮੂ ਦੀ ਧੀ) ਦਾ ਰੁਕ ਕਿੱਧਰ ਏ । ਉਹ ਗਿਰਧਾਰੀ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਚਾਹੁੰਦੀ ਏ ਜਾਂ ਮੈਨੂੰ। ਬਸ ਫਿਰ ਕੀ ਸੀ।
ਚਿੱਟਾ ਲਹੂ, ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਰੀਝਾਂ ਵਰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰ ਆਈਆਂ। ਮੈਂ ਬੜੇ ਮਾਣ ਤੇ ਨਿਬੱਕਤਾ ਨਾਲ ਇਹ ਗੱਲ ਆਖਣ ਦੀ ਦਲੇਰੀ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਨਾਨਕ ਸਿੰਘ ਦੀ ਉਹ ਅਮਰ ਰਚਨਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਸਜੀਵ ਭਾਸ਼ਾ ਮਾਣ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਸੱਤਰ ਵਰ੍ਹੇ ਕੰਵਾਰਿਆਂ, ਲੋਕ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਲਾ ਦਿੱਤੇ ਸਨ । ਹੁਣ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਮਾਂ ਸਿਰ ਉਤੇ ਸਨ । ਸੇਵਾ ਨਾਲ ਤੇ ਰੀਝ ਚੰਗੀ ਲਾਹੀ, ਕਿਸੇ ਸਾਥ ਲਈ ਦਿਲ ਅਜੇ ਵੀ ਭੁੱਖਾ ਸੀ।
ਇਸ ਮੌਕੇ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾ ਦੇਵੀ ਨੇ ਜੋ ਜੋ ਕਰਨ, ਕਹਿਣ ਜਾਂ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਣ ਕੇ ਪੇਸ਼ ਹੋਣ ਲਈ ਉਰਵਸ਼ੀ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ : ਉਰਵਸ਼ੀ ਉਸ ਸਾਂਗ ਨੂੰ ਭਰਨ ਵਿਚ ਪੂਰੀ ਉਤਰੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਫਲ ਰੂਪ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸ ਉੱਤੇ ਰੀਝ ਗਿਆ।