ਬੱਸ ਕਰੋ ਯਾਰ, ਛੱਡੋ ਪਰੇ ਇਸ ਨਿਕੰਮੀ ਬਹਿਸ ਨੂੰ। ਏਡਾ ਸੋਹਣਾ ਰੰਗ ਰਸ ਬੱਝਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਕੀਹ ਤੁਸੀਂ ਲੈ ਬੈਠੇ ਉਂ ਵਿਹਲੀਆਂ ਗੱਲਾਂ।
ਬਾਹਰ ਲਕੀਰਾਂ ਤੇ ਮੈਂ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਕੇਵਲ ਰੰਗ ਭਰਨੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਅੰਧੇ ਘੰਟੇ ਵਿੱਚ ਨਕਸ਼ਾ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।
ਬਲਦੇਵ ਦੇ ਚਲੇ ਜਾਣ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਉਸ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਕ ਸੀ ਤੇ ਏਦੂੰ ਵੀ ਬਹੁਤੀ ਚਿੰਤਾ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਲਤੀ ਦੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਨੇ ਉਸ ਰਾਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਲਫਜ਼ ਵੀ ਜ਼ਬਾਨੋਂ ਨਹੀਂ ਬੋਲਿਆ ਤੇ ਇਹਨਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਉਸ ਦਾ ਰੰਗ ਬੱਗਾ ਪੂਣੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਵਾਅਜ਼ ਨੇ ਪਾਦਰੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਝੂਠ ਬੋਲਿਆ ਤਾਂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਤੁਮ ਮੌਕੂਫ, ਚਲੇ ਜਾਓ, ਹਮ ਨਾਰਾਜ । ਵਾਅਜ਼ ਤੇ ਭਾਗਣ (ਵਾਅਜ਼ ਦੀ ਪਤਨੀ) ਦਾ ਰੰਗ ਪੀਲਾ ਹੋ ਗਿਆ । ਗਿੱਚੀ ਸੁੱਟ ਕੇ ਜ਼ਰਾ ਪਰੇ ਹੋ ਗਏ।
ਬਹੁਤ ਦਿਨ ਤੀਕ ਅਨੇਕਾਂ ਦੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਪਿੱਛੋਂ ਅਚਲਾ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਮਨ ਉੱਤੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਤੇ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਦਾ ਰੰਗ ਜੰਮਦਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਜਦ ਪਿਛਲੀ ਕਹਾਣੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਖਿੜ ਰਿਹਾ ਚਿਹਰਾ ਯਕਾਯਕ-ਕੁਮਲਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਪੈਸਾ ਜਿਉਂ ਹੀ ਆਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਰੰਗ ਵੀ ਚੜ੍ਹਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹੋਲੀ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਰੰਗ ਖੇਡਦੇ ਹਨ ਤੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਗੰਦੇ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਇਸ ਕੱਪੜੇ ਨੂੰ ਧੋਵੋਗੇ, ਨਵਾਂ ਰੰਗ ਕੱਢੇਗਾ । ਇਹ ਸੂਤੀ ਕਾਹਦਾ ਹੈ, ਨਿਰੀ ਬੋਸਕੀ ਬਣ ਜਾਣੀ ਹੈ।
(ਪ੍ਰਭਾ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣ ਕੇ) ਮਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਇਕ ਦਮ ਉੱਡ ਗਿਆ, ਦੂਜੀ ਘੜੀ ਉਸ ਨੂੰ ਗਸ਼ ਆ ਗਈ।
ਠਾਣੇਦਾਰ ਨੇ ਚੌਕੀਦਾਰ ਨੂੰ ਡਾਂਟਿਆ--ਬਦਮਾਸ਼ ! ਪਿੰਡ 'ਚ ਖੂਨ ਹੋਵੇ ਤੇ ਪਹਿਰੇਦਾਰ ਨੂੰ ਪਤਾ ਨਾ ਹੋਵੇ । ਸਿਪਾਹੀ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਉੱਧਰੋਂ ਅਫਸਰ ਦਾ ਰੰਗ ਉਡਦਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਕਤਲ ਉਸੇ ਨੇ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ।
ਊਸ਼ਾ ਨੂੰ ਪਤੀ ਦਾ ਪਿਆਰ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲਿਆ, ਪਰ ਜਿਉਂ ਹੀ ਖੋਟੇ ਸਿੱਕੇ ਵਾਂਗ ਉਸ ਪਿਆਰ ਦਾ ਰੰਗ ਉਘੜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਊਸ਼ਾ ਦੀ ਉਹ ਅਰੋਕ ਪਿਆਰ ਲਾਲਸਾ, ਉਸ ਦੇ ਸੀਨੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨੱਪੀ ਘੁੱਟੀ ਗਈ।
ਹਵੇਲੀ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਜੋ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਵੇਖਿਆ, ਇਸ ਨਾਲ ਉਸ ਦਾ ਦਿਲ ਕੰਬ ਉੱਠਿਆ-ਰੌਂਗਟੇ ਖੜੇ ਹੋ ਗਏ।