ਪੰਜਾਬੀ ਮੁਹਾਵਰੇ

ਕਪਾਹ ਤੁਹਾਡੀ ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਵਾਧੂ ਪਾਣੀ ਲੈ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਤੇ ਲਹਿ ਲਹਿ ਪਈ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਦਸਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਵਿਗੜਨਾਂ ਤੇ ਮਿਰਚਾਂ ਦਾ ਦਸਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਫੱਕਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ।

ਜਦ ਥਾਲ ਬੱਚੇ ਨੂੰ, ਆ ਛਾਤੀ ਲਾਂਦੇ, ਸਭ ਫਟ ਥਕੇਵੇਂ ਦੇ ਸੀਤੇ ਜਾਂਦੇ।

ਜਾਪਾਨੀ ਨੇਤਾ ਭਾਵੇਂ ਭੁੱਲ ਜਾਣ ਪਰ ਜਨਤਾ ਦੇ ਦਿਲ ਦਿਮਾਗ਼ ਵਿਚੋਂ ਦੂਜੀ ਵੱਡੀ ਲੜਾਈ ਤੇ ਹੀਰੋ ਸ਼ੀਮਾ ਦੀ ਦੁਰਘਟਨਾ ਕੱਢਣਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ, ਉਹ ਫੱਟ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਸਦਾ ਹਰੇ ਰਹਿਣਗੇ।

ਮੈਨੂੰ ਭੁੱਖ ਤੇ ਤੇਹ ਨੇ ਮਾਰ ਸੁਟਿਆ, ਚੰਗੀ ਕੀਤੀ ਏ ਫਟਕੜੀ ਫੁੱਲ ਮੇਰੀ।

ਉਹ ਫ਼ਰਕ ਲਾਉਣੋਂ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਪਿਉ ਨਾਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਟਲਦਾ। ਉਸ ਦੀ ਤੋਲੀ ਚੀਜ਼ ਕਦੇ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲੇਗੀ ਨਾਲੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਿੰਗਾ ਦੇਵੇਗਾ।

ਇਸ ਟੋਕਰੇ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅੰਬ ਤੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹੀ ਨਿਕਲੇ ਹਨ; ਥੋੜ੍ਹੇ ਹੀ ਚੰਗੇ ਤੇ ਖਾਣ ਯੋਗ ਹਨ।

ਹੁਣ ਗੱਲ ਨੂੰ ਫੇਰ ਨਾ ਛੇੜੀਂ। ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਮਨਾ ਲਿਆ ਏ । ਗੱਲ ਰਤਾ ਟਿਕਾ ਕੇ ਕਰਿਆ ਕਰ, ਐਵੇਂ ਫੜਾਹ ਸੋਟਾ ਕੱਢ ਮਾਰਦਾ ਏਂ।

ਅਖ਼ੀਰ ਉਹ ਕਿਸੇ ਅਜੇਹੇ ਗ਼ਰਜ਼ਮੰਦ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਨ ਲੱਗੇ, ਜੇਹੜਾ ਹਿੰਗ ਲੱਗੇ ਨ ਫੱਟਕੜੀ ਤੇ ਰੰਗ ਚੋਖਾ ਹੋ ਜਾ, ਅਨੁਸਾਰ ਮੁਫ਼ਤ ਮੁਫ਼ਤੀ ਜਾਂ ਥੋੜੀ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਤਨਖਾਹ ਤੇ ਕੰਮ ਕਰੇ ਤੇ ਫਾਥੀ ਦੇ ਫੜਕਣ ਵਾਂਗ ਕਿਤੇ ਜਾ ਵੀ ਨਾ ਸਕੇ।

ਬਹਾਦਰ ਨੇ ਸੁੱਤਿਆਂ ਸੁੱਤਿਆਂ ਸੁਫਨੇ ਵਿੱਚ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਉਹਦੇ ਧੜ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਟੁਕੜੇ ਹੋਏ ਪਏ ਹਨ ਤੇ ਚੀੜ ਦੀ ਗੂੰਦ ਨਾਲ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੇਲੀ ਤੇਲੀ ਬਹਾਦਰ, ਸਹਿਮਿਆ ਹੋਇਆ ਉੱਠਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀ ਅਵਾਜ਼ਾਂ ਮਾਰ ਮਾਰ ਫਾਵੇ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਬਹਾਦਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੇ ਅਤਿਅੰਤ ਗੁੱਸਾ ਆਇਆ ਤੇ ਉਹ ਕੰਮ ਨੂੰ ਜੁਣ ਗਿਆ।

ਸਬੰਧੀ ਮੋਏ ਪ੍ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਸਸਕਾਰ ਕੇ ਉਸ ਦੀ ਦੇਹ ਨੂੰ ਵਿਦਾ ਕਰ ਆਏ ਹਨ, ਵਿਧਵਾ ਇਸਤ੍ਰੀ ਵੀ ਦੜ ਵੱਟੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਇਕ ਖੁੰਜੇ ਬੈਠੀ ਹੁਣ ਫਿੱਸ ਪਈ ਹੈ ਤੇ ਹੌਲੇ ਹੌਲੇ ਬੁਸਕ ਰਹੀ ਹੈ।

ਜਦੋਂ ਮੋਤੀ ਲਾਲ ਤੁਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਸਾਰਾ ਪਿੰਡ ਸ਼ੁਕਰ ਕਰਦਾ ਹੈ; ਨਹੀਂ ਤੇ ਇਹ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਫਿੱਟੀਆਂ ਦਾ ਫੈਟ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਫ਼ਸਾਦ ਹੀ ਪਵਾਈ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇੱਧਰੋਂ ਚਾ ਉੱਧਰ ਲਾ, ਇਹੋ ਇਹਦਾ ਕੰਮ ਹੈ।

ਵਿਧਵਾ ਨੇ ਜਦੋਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਇੱਥੇ ਮੇਰਾ ਸਤਿ ਧਰਮ ਲੁੱਟਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਉੱਥੋਂ ਨਿਕਲਣਾ ਹੀ ਚੰਗਾ ਸਮਝਿਆ ਤੇ ਉਹ ਇਕ ਬੁੱਢੀ ਮੁਸਲਮਾਨੀ ਨੂੰ ਮਿਲੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਹ ਫੁਟ ਫੁਟ ਕੇ ਰੋਈ, ਫੇਰ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਵਿੱਥਿਆ ਸੁਣਾਈ-ਮਾਈ ਮੈਂ ਦੇਖ ਲਿਆ ਹੈ, ਏਥੇ ਮੇਰਾ ਇਸ ਵੇਲੇ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਤੂੰ ਹੀ ਇਸ ਵੇਲੇ ਰੱਬ ਤਰਸੀ ਕਰ, ਮੈਨੂੰ ਏਥੋਂ ਕੱਢ, ਮੈਂ ਟੁੱਕਰ ਮੰਗ ਖਾਵਾਂਗੀ।