ਇਲਮਦੀਨ ਨੇ ਦੋਸਤ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, 'ਪਰ ਇਕ ਗੱਲ ਮੇਰੇ ਜੋਤੇ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਆਈ ਭਾ, ਇੱਡੀ ਵੱਡੀ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਦੀ ਧੀ, ਪਈ ਇਕ ਮਾਸਟਰ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਵਿਆਹੀ ਗਈ ? ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, ਆਹੋ ਭਾਅ, ਵੇਖਦਿਆਂ ਸਾਰ ਹੀ ਉਹ ਤੇ ਉਸ ਤੇ ਡੁੱਲ੍ਹ ਪਈ ਕਿਉਂਕਿ ਮਾਸਟਰ ਵੀ ਕਿਤਨਾ ਸੁਹਣਾ ਸੀ।
ਵਿਗੜੀ ਨੂੰ ਹਈ ਵਕਤ ਬਣਾ ਲੈ, ਬੇਰ ਡੁਲ੍ਹੇ ਚੁਣ ਝੋਲੀ ਪਾ ਲੈ, ਛਲ ਗਿਆ 'ਚਾਤ੍ਰਿਕ' ਜੇ ਕਰ ਵੇਲਾ, ਪਛਤਾਵੇਂਗਾ ਜਾਂਦੀ ਵਾਰੀ।
ਨੀਵੀਂ ਧੌਣ, ਉਦਾਸ, ਬੇਆਸ ਜੈਸੀ, ਡੂੰਘੇ ਵਹਿਣ ਅੰਦਰ ਗੋਤੇ ਖਾ ਰਹੀ ਸੀ।
ਡੂੰਮਾਂ ਹੱਥ ਕਟੋਰਾ ਆਇਆ, ਪਾਣੀ ਪੀ ਪੀ ਢਿੱਡ ਅਫਰਾਇਆ।
ਨਿੰਦਿਆ, ਝੂਠ, ਕਪਟ, ਫੇਰ ਜਮਾਇਆ ਡੇਰਾ, ਰਾਸਤੀ ਭੁੱਲ ਗਈ, ਰਾਹ ਨ ਆਇਆ ਤੇਰਾ, ਵੀਰਾਂ ਵਿਚ ਹੋਣ ਲੱਗਾ, ਵਿਤਕਰਾ "ਤੇਰਾ ਮੇਰਾ"।
ਕੁਝ ਪਰਾਹੁਣੇ ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਦੇ ਘਰ ਡੇਰਾ ਹੀ ਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
ਜਦੋਂ ਦਾ ਸੁਰੇਸ਼ ਕਿਧਰੇ ਤੁਰ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਡੋਬੂ ਪੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਵੇਲੇ ਉਹ ਹੋਸ਼ ਵਿਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ । ਫਿਰ ਡੋਬੂ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮੁਨਸ਼ੀ ਜੀ, ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਟੱਬਰ ਦੇ ਕਿੰਨੇ ਸ਼ੁਭ-ਚਿੰਤਕ ਹੋ ! ਆਪ ਮੇਰੇ ਸਹੁਰੇ ਦੇ ਵਕਤ ਤੋਂ ਇਸ ਟੱਬਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਿਸ ਇਹਸਾਸ ਨਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਇਹ ਭੀ ਮੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਗੁੱਝਾ ਛਿਪਾ ਨਹੀਂ । ਅੱਜ ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਾ ਨਹੀਂ ਤੇ ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਭੀ ਨਹੀਂ। ਹੁਣ ਇਸ ਟੱਬਰ ਦੀ ਵਾਗ ਡੋਰ ਤੁਹਾਡੇ ਹੀ ਹੱਥ ਹੈ।
ਉਚੇ ਝਰੋਖੇ ਬੈਠ ਕੇ ਲੱਗੇ ਵਰ੍ਹਾਉਣ ਤੀਰ ! ਰਾਹ ਜਾਂਦਿਆਂ ਤੇ ਸੁੱਟ ਡੋਰੇ ਜਾਣ ਸੀਨਾ ਚੀਰ, ਪਰ ਲੜ ਗਈ ਤਕਦੀਰ ਉਲਟੀ ਹੁਸਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤਾਪ, ਹਥਿਆਰ ਕੱਸੇ ਰਹਿ ਗਏ, ਘਿਰ ਗਏ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਆਪ ।
ਗੁਰਸਿੱਖ ਨੇ ਵਿਧਵਾ ਨੂੰ ਉਪਦੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਰੱਬ ਦੀ ਟੇਕ ਧਾਰੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਮੈਂ ਜ਼ੋਰ ਤਾਂ ਲਾਉਂਦੀ ਹਾਂ ਪਰ ਟੇਕ ਬੱਝਦੀ ਨਹੀਂ । ਆਪ ਦੇ ਬਚਨਾਂ ਨਾਲ ਜੀ ਮੇਰਾ ਖਿੜ ਗਿਆ ਹੈ, ਠੰਢ ਪਈ ਤੇ ਢਾਰਸ ਬੀ ਬੱਝੀ ਹੈ ਪਰ ਅਜੇ ਡੋਲ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਭਗਤੀ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ।
ਰਾਜਪੂਤਾਂ ਦੀ ਅਣਖ ਦਾ ਆਖ਼ੀਰ ਦਿਵਾਲਾ ਇਥੋਂ ਤੀਕ ਨਿਕਲਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਲੜਕੀਆਂ ਦੇ ਡੋਲੇ ਮੁਗ਼ਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ।
ਉਹ ਲਾਲ ਚੰਦ, ਜਿਦ੍ਹੇ ਨਾਲ ਇਸ ਕੁੜੀ ਦੀ ਪਹਿਲੇ ਮੰਗਣੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਸੁਣਿਆਂ ਏ ਉਸ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਪਈ ਭਾਵੇਂ ਕਿੱਦਾਂ ਹੋਵੇ ਆਪਣੀ ਨੂੰਹ ਦੂਜੇ ਦੇ ਡੋਲੇ ਚੜ੍ਹਨ ਨਹੀਂ ਦੇਣੀ। ਸਿਰ ਚਲਿਆ ਜਾਏ ਪਰ ਅਣਖ ਨਹੀਂ ਗੁਆਉਣੀ।