ਪੰਜਾਬੀ ਮੁਹਾਵਰੇ

ਬਹੁਤੀਆਂ ਘੋਖਾਂ ਪੁੱਟਣ ਦੀ ਮੈਨੂੰ ਲੋੜ ਨਹੀਂ, ਨਾ ਹੀ ਮੈਂ ਜ਼ਾਤ ਪਾਤ ਦਾ ਪਾਬੰਦ ਹਾਂ, ਪਰ ਦੋ ਗੱਲਾਂ ਨੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਬਤ ਮੈਂ ਪੂਰੀ ਖੋਜ ਕਰਨੀ ਹੈ । ਇਸੇ ਦਾ ਭਾਰ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਤੇ ਸੁੱਟਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਚੀਜ਼ ਮੰਗਵੀਂ ਲਿਆਣ ਦੀ ਕੀ ਲੋੜ ਸੀ, ਮੁੱਲ ਲੈ ਲੈਣੀ ਸੀ। ਐਵੇਂ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਦਾ ਭਾਰ ਸਿਰ ਤੇ ਚੜ੍ਹਾ ਲਿਆ ਈ।

ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਕੀ ਡਰ ਹੈ ; ਰਾਣੀ ਧੀ ! ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਵੰਡਾਇਆ ਕਰ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੈਨੂੰ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਵੱਲ ਆਵੇਗਾ ਤੇ ਜੀਵਨ 'ਵਿੱਚ ਸੁਖੀ ਰਹੇਂਗੀ।

ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਕਲਾਕਾਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਭਾਰਾਂ ਤੇ ਪੈਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।

ਨਵਾਬ ਦੀ ਕੋਈ ਜ਼ਮੀਨ ਰਹਿਣ ਰੱਖਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ; ਓੜਕ ਬੜਿਆਂ ਭਾਰਾਂ ਤੋਲਾਂ ਨਾਲ ਬਹਾਵਲ ਜ਼ਮੀਨ ਲੈਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹੋਇਆ।

ਵਿਧਵਾ ਨੇ ਇੱਕ ਬੁੱਢੀ ਮਾਈ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਹਮਦਰਦ ਸਮਝ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਉਸ (ਪਤੀ) ਦੇ ਪਿੱਛੋਂ ਸਰੀਰ ਸੰਭਾਲਣਾ ਹੀ ਭਾਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਕਿਸੇ ਮੌਤੇ ਮਰਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ, ਕਲੇਜਾ ਹਰ ਵੇਲੇ ਗਿੱਲੇ ਗੋਹੇ ਵਾਂਗ ਧੁਖਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਅਲ੍ਹੜ ਹਾਂ ਤੇ ਤ੍ਰੀਮਤ ਹਾਂ, ਕੁਝ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ ਕੀ ਕਰਾਂ ਤੇ ਕੀ ਨਾ ਕਰਾਂ ?

ਰੋਣਾ ਖਪਣਾ ਰੱਬ ਨੇ ਸਾਰਾ ਸਾਡੇ ਭਾ ਈ ਲਿਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਕਦੇ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦਾ ਮੂੰਹ ਤੀਕ ਨਾਹ ਦੇਖਿਆ।

ਅੱਜ ਹਕੂਮਤ ਦੇ ਡਿਸਿਪਲਿਨ ਦਾ ਭਾਂਡਾ ਚੁਰਾਹੇ ਵਿੱਚ ਭੱਜ ਚੁਕਾ ਹੈ। ਜਦ ਕਿ ਉਸੇ ਵੱਲੋਂ ਨੀਯਤ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਰਾਖੇ ਖੇਤ ਨੂੰ ਖਾਈ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

'ਮੇਰੀ ਤੇ ਮੇਰੇ ਖਾਨਦਾਨ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ, ਮੇਰੀ ਜਾਨ ਸਭ ਕੁਝ ਉਸਦੀ ਮੁੱਠੀ ਵਿਚ ਹੈ । ਪਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਘਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗੀ ਵੇਖ ਕੇ ਤੂੰ ਕਿੰਨਾਂ ਕੁ ਚਿਰ ਬਚੀ ਰਹਿ ਸਕੇਂਗੀ ? ਆਖਰ ਤਾਂ ਇਹ ਭਾਂਡਾ ਭੱਜ ਕੇ ਹੀ ਰਹੇਗਾ।

ਸ਼ਸ਼ੀ ਨੇ ਕੇਵਲ ਦੋ ਹੀ ਤੁਕਾਂ ਗਾ ਕੇ ਗੀਤ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਸ਼ਾਇਦ ਮਦਨ ਦੀ ਰੁਚੀ ਨੂੰ ਉਸ ਨੇ ਝੱਟ ਹੀ ਭਾਂਪ ਲਿਆ ਸੀ । ਮਦਨ ਦਾ ਦਿਲ ਇਸ ਵੇਲੇ ਕਿਸੇ ਅਜੀਬ ਪੜਚੋਲੀ ਗੋਰਖ ਧੰਧੇ ਵਿਚ ਫਸਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਜਦ ਮੈਂ ਮਕਾਨ ਅੰਦਰ ਵੜਿਆ ਤਾਂ ਉਥੇ ਕੋਈ ਜੀਵ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਸਨ ਤੇ ਮਕਾਨ ਭਾਂ ਭਾਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।

ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਪੰਚਾਇਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤਾ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਕਰਮ ਦੀਆਂ ਕਰਤੂਤਾਂ ਨੂੰ ਨੰਗਿਆਂ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਭਿੱਜੀ ਬਿੱਲੀ ਬਣ ਕੇ ਬਹਿ ਗਿਆ।